Amerika’deki Başkan Donald Trump yönetiminin karşılıklı gümrük vergisi tarifeleri uygulamalarına ilişik düzenlemeler kapsamında zeki telefonlar, bilgisayarlar ve çipler benzer biçimde birtakım teknoloji ürünleri ek gümrük vergilerinden muaf tutması bilhassa birtakım şirketlerde kısa süreli de olsa rehavet yarattı. Bu şirketlerden biri de Apple oldu.

Bloomberg’in haberine bakılırsa, Trump’ın muafiyet kararından ilkin Apple halihazırda krizin eşiğindeydi. Alınan muafiyet sonucu ise firmanın pandemiden bu yana yüz yüze kalacağı en büyük krizi şimdilik de olsa savuşturulmasını sağlamış oldu. Bunun peşinde ise firmanın üretimi için Çin’e bağlı olması yatıyordu. Bu sebeple Trump’ın Çin’de üretilen mamüller için açıklamış olduğu yüzde 125’lik tarife, Apple’ın tedarik zincirini alt üst edebilirdi. 

“BU, APPLE ADINA BÜYÜK BİR RAHATLAMA”

Bloomberg’in değerlendirmesine bakılırsa, içerisinde yarı iletkenlerin şu demek oluyor ki çiplerin bulunmuş olduğu ürünlere yönelik yeni ve daha düşük sektör tarifeleri yürürlükte olsa da ve Çin’e yönelik yüzde 20 tarife sürse de Trump yönetiminin icra ettiği son değişim Apple ve onun benzer biçimde üretim için büyük seviyede Çin’e bağlı olan tüketici elektroniği sektörü için bir kazanım oldu. 

Evercore ISI analisti Amit Daryanani, cumartesi günü paylaşmış olduğu notta, “Bu, Apple adına büyük bir rahatlama… Tarifeler, malzeme maliyet enflasyonunu yukarı çekebilirdi” değerlendirmesinde bulunmuş oldu. 

APPLE’IN B PLANI HİNDİSTAN’DI

Sağlanan son muafiyet öncesinde Apple’ın tarifeler karşısında bir planı vardı. Buna bakılırsa, firma, Amerika’de satılmak suretiyle Hindistan’da daha çok iPhone üretme yoluna gidecekti. Böylelikle firmanın ürünleri daha düşük bir vergi payı ile yüz yüze olacaktı.

Hindistan’daki mevcut tesisler, her sene 30 milyonu aşkın iPhone üretme kapasitesine haiz. Apple, her sene 220 bin ila 230 milyon iPhone satıyor, bu satışların ortalama üçte biri ise Amerika’ye yapılıyor. 

Öte taraftan, firma, yeni iPhone 17’yi büyük seviyede Çin’de üretmeyi planlıyor. Bunun da etkisiyle Apple’ın operasyonlar, maliye ve marketing departmanlarında yeni telefon modellerinin piyasaya sürülmesi hikayesinde korkular artıyordu.

Trump’ın son tarife muafiyetini sağlamaması niteliğinde firmanın iPhone 17 üretimini daha büyük seviyede Hindistan’a yahut başka bir ülkeye taşıması gerekecekti. Bu konum ise hâlâ olası olmakla beraber ürün fiyatlarında artışa sebep olabilirdi. 

ÇİN MİSİLLEME YAPAR MI?

Bloomberg’in değerlendirmesine bakılırsa, yaşanmış olan son rehavet hissine rağmen belirsizlik hissi de devam ediyor. Beyaz Saray’ın politikalarının yine değişmesi ihtimaller içinde görüldüğünden Apple’ın da daha trajik değişimler yapmak niteliğinde kalabileceği düşünülüyor. 

Öteki taraftan, Apple’ın üretimini hızla Çin’den başka bir ülkeye taşımasının Pekin’den misilleme gelmesine de sebep olabileceğinden kaygı duyuluyor. Apple, hasılatının ortalama yüzde 17’tepsi bu ülkeden sağlıyor ve Çin’de onlarca mağazası bulunuyor. Çin’in Amerika merkezli başka şirketlere rekabet temalı incelemeler başlatmış olduğu bilindiğinden bunun Apple için de mesele yaratabileceği düşünülüyor.