Amerika’de açıklanan makroekonomik veriler ve Avrupa Merkez Bankasının (ECB) ürem indirimi sonucu sonrası geçen hafta artan risk iştahı yeni haftaya da taşındı.
Analistler, bir taraftan Amerika ve Çin ekonomilerinin gidişatı, öteki taraftan Orta Şark kaynaklı jeopolitik risklerin küresel piyasaların yönü üstünde belirleyici bulunduğunu söylemiş oldu.
Amerika’de ekonominin “yumuşak iniş” yapacağına ilişik beklentiler kuvvetli kalmaya devam ederken, yoğunlaşan firma bilançoları da pay ve sektör bazlı oynaklığı artırıyor.
Dünyanın dört bir yanından maliye bakanları ve merkez bankası başkanlarının Internasyonal Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’nın senelik toplantısı için bu hafta Washington’da bir araya geleceğini kaydeden analistler, bu toplantıdan gelecek haber akışının da piyasaların yönü üstünde etken olabileceğini söylemiş oldu.
Amerika verileri ve Fed’in açıklamaları odakta
Makroekonomik veri tarafında, Amerika’de yapımına başlanan yeni mesken sayısı eylülde yüzde 0,5 azaldı. Ülkede verilen inşaat izni sayısı da eylülde aylık bazda yüzde 2,9 geriledi.
Amerika Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin de açıklamaları takip edilirken, Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, enflasyonun yüzde 2 hedefinin üstünde kalmaması için ürem oranlarını düşürme hikayesinde sabırlı olacağını söylemiş oldu.
Enflasyonun hedefe geri dönmesi gerektiğine dikkati çeken Bostic, “Yeterince uzun süre kısıtlayıcı olmadığımız için enflasyonun durduğu bir noktaya gelmemizi istemiyorum, bu yüzden sabırlı olacağım ve verilerin bize enflasyonun nasıl ilerlediğini, istihdamın nasıl ilerlediğini göstermesine izin vereceğim.” ifadesini kullandı.
Bostic, Fed’in siyaset faizinin 2025’in sonuna doğru muhtemelen yüzde 3-3,5 aralığında olacağını kaydetti.
Fed’in ürem indirimi beklentileri
Kurumsal tarafta ise net karı beklentileri aşan Netflix’in hisseleri yüzde 11’in üstünde kıymet kazanmıştır.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Amerika Merkez Bankasının (Fed) önümüzdeki ay siyaset faizini 25 baz puan indireceğine emin gözüyle bakılmaya devam edilirken, bankanın sene sonuna kadar yapılacak iki görüşmede da toplamda 50 baz puanlık tenzilat yapması planlanıyor.
Tahvil piyasalarında yatay bir seyir etken olurken, Amerika’nin 10 senelik tahvil faizi şu sıralarda yüzde 4,08’de seyrediyor. Dolar endeksi de haftaya 103,5 seviyesinden başladı.
Altında üstün dereceli
Altının ons fiyatı ise merkez bankalarının ürem indirimlerine devam edeceği beklentisi ve jeopolitik risklerle yükseliş eğilimini sürdürerek yeni haftada rekorunu 2 bin 732,9 dolara çıkardı. Öte taraftan, Orta Şark’da jeopolitik gerilimin tırmanmasıyla gümüşün ons fiyatı 34,11 dolarla Kasım 2012’den bu yana en yüksek seviyeyi kontrol etti.
Brent petrolün varil fiyatı cuma günü yüzde 1,8 düşüşle 72,9 dolardan kapanırken, bugün ise yüzde 0,4 artışla 73,2 dolar seviyelerinde bulunuyor.
Bitcoin’in fiyatı, Amerika’de başkanlık seçimlerine yönelik anketlerde Donald Trump’ın eleştiri eyaletlerde önde görünmesiyle 69 bin 485 doları kontrol ederek temmuz ayından sonraki en yüksek seviyesini görmesinin peşinden 69 bin 100 doların üstünde dengelendi.
New York Borsası’nda cuma günü Dow Jones endeksi yüzde 0,09, S&P 500 endeksi yüzde 0,40, Nasdaq endeksi yüzde 0,63 kıymet kazanmıştır.
Dow Jones ile S&P 500 endeksleri kapanış rekorlarını tazeledi. Amerika’de, endeks vadeli kontratlar yeni haftaya yükselişle başladı.
Avrupa’da pozitif yönde seyir seyredildi
Avrupa borsalarında cuma günü İngiltere hariç pozitif yönde bir seyir egemen oldu.
Bölgede açıklanan verilere nazaran, İngiltere’de perakende satışlar eylülde beklentileri aşarak yüzde 0,3 terfi etti. Beklenti, perakende satışların yüzde 0,3 düşeceği yönündeydi.
Euro Bölgesi’nde inşaat üretimi, ağustosta önceki aya nazaran yüzde 0,1 terfi etti
Cuma günü piyasaya sürülen ECB Ustalaşmış Tahminciler Anketi’ne nazaran, katılımcılar önümüzdeki yıl Euro Bölgesi’nde ekonomik gelişme beklentilerini aşağı yönlü revize etti.
Buna nazaran, Euro Bölgesi’nde senelik harmonize enflasyon bu sene için yüzde 2,4, 2025 ve 2026 yılları içinse yüzde 1,9 olarak belirtildi. Üçüncü çeyreğe ilişik anket sonuçlarıyla karşılaştırıldığında, son çeyreğe ilişik enflasyon tahmininde değişim olmazken, gelecek yıla ilişik tahminde 0,1 puanlık aşağı yönlü bir revize dikkati çekti.
Analistler, bölge genelinde enflasyonun ECB’nin hedeflediği seviyeye gerileyeceğine olan güvenin arttığını kaydederek, ekonomik aktivitedeki durgunluk sinyallerinin varlığını korumaya devam ettiğini söylemiş oldu.
Bu gelişmelerle, cuma günü Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,38, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,39 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,47 kıymet kazanırken, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,32 kıymet yitirdi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya sınırı olan yükselişle başladı.
Asya’da hafta alımlarla başladı
Asya tarafında ise Çin’in kredi faiz oranlarını düşürmesinin pozitif yönde etkileriyle yeni haftada Hong Kong hariç alış ağırlıklı bir seyir izleniyor.
Çin’de kurumsal krediler ve emlak kredileri için gösterge faizi işlevi kabul eden 1 ve 5 senelik kredi ürem oranlarında (LPR) 25’er baz puanlık tenzilat belirtildi.
Milli Bankalar Arası Fon Merkezinden meydana getirilen açıklamaya nazaran, 1 senelik kredi ürem payı yüzde 3,35’ten yüzde 3,1’e, 5 senelik kredi ürem payı ise yüzde 3,85’ten yüzde 3,6’ya düşürüldü.
Ürem kararıyla, gayrimenkul sektöründeki daralmaya karşı emlak ve kredi piyasasının canlanması, bireyler ve işletmeler üstündeki yükün hafiflemesi hedefleniyor
Analistler, bu kararın bundan sonraki teşvik önlemlerine ilişik iyimserliği de artırdığını belirtti.
Kredi ürem oranlarının beklenen aralıklarda indirildiğini ve sürpriz olmadığını anlatım eden analistler, bu kararla beraber Çin başta olmak suretiyle Asya piyasalarında risk iştahının artabileceğini söylemiş oldu.
Öte taraftan Japon yeni pazar günü yapılması planlanan Japonya parlamento seçimleri öncesinde haftanın ilk muamele gününde dolara karşı kıymet kazanmıştır. Meydana getirilen anketler nazaran, Liberal Demokrat Parti ve ortağı Komeito’nun iktidar koalisyonu parlamento çoğunluğu için ihtiyaç duyulan 233 sandalyenin dibine düşebileceği tahmin ediliyor.
Bu gelişmelerle, dolar/yen paritesi yüzde 0,2 azalışla 149,2 seviyesinde seyrediyor.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1, Çin’de Şanghay sentetik endeksi yüzde 0,7 ve Cenup Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,7 yükselirken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi ise yüzde 0,9 düştü.
Yurt içerisinde borsa geriledi
Yurt içerisinde cuma günü satıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışa nazaran yüzde 2,32 kıymet kaybederek 8.793,61 puandan tamamlamış oldu.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,4 artışla 34,2589’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasada önceki kapanışın yüzde 0,1 üstünde 34,2787’den muamele görüyor.
Teknik olarak BIST 100 endeksinde 8.710 ve 8.500 puan yardımcı, 9.000 ve 9.100 seviyeleri direnme konumunda bulunuyor.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler
Analistler, bugün yurt içerisinde veri gündeminin sakin olacağını yurt haricinde ise Almanya’da Müstahsil Fiyat Endeksi (ÜFE) ile Amerika’de öncü göstergeler endeksinin takip edileceğini belirtti.
09.00 Almanya, eylül ayı ÜFE
10.00 Türkiye, ağustos ayı yurt dışı ÜFE
17.00 Amerika, eylül ayı öncü göstergeler endeksi