Küresel piyasalar, Amerika Merkez Bankasının (Fed) 4 sene aradan sonrasında 50 baz puanlık ürem indirimine gitmesinin arkasından “yumuşak iniş” ihtimaline yönelik beklentilerin yine güçlenmesiyle geçen hafta olumlu seyrederken,
Küresel piyasalar, Amerika Merkez Bankasının (Fed) 4 sene aradan sonrasında 50 baz puanlık ürem indirimine gitmesinin arkasından “yumuşak iniş” ihtimaline yönelik beklentilerin yine güçlenmesiyle geçen hafta olumlu seyrederken, gözler Amerika’de açıklanacak gelişme verisine çevrildi.
Fed siyaset faizini 4 sene aradan sonrasında ilk kere indirdi ve 50 baz puan düşürerek yüzde 4,75-5,00 aralığına getirdi.
Fed’den meydana getirilen açıklamada, son göstergelere nazaran ekonomik aktivitenin sağlam bir hızda genişlemeye devam ettiğinin görüldüğü aktarılarak, istihdam kazanımlarının yavaşladığı ve işsizlik oranının yükseldiği sadece düşük kalmayı sürdürdüğü kaydedildi.
Ekonomik görünümün gayri muayyen olduğu kaydedilen açıklamada, her iki taraftaki risklere dikkat edilmiş olduğu vurgulandı.
Fed projeksiyonlarına nazaran enflasyon tahminleri ise bu sene için yüzde 2,6’dan yüzde 2,3’e, 2025 için yüzde 2,3’ten yüzde 2,1’e düşürüldü.
Amerika ekonomisinin gelişme tahmini bu sene için yüzde 2,1’den yüzde 2’ye indirilirken, 2025, 2026 ve 2027 için yüzde 2 olarak öngörüldü. İşsizlik oranına ait tahminler ise bu sene için yüzde 4’ten yüzde 4,4’e ve 2025 için yüzde 4,2’den yüzde 4,4’e çıkarıldı.
Toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Fed Başkanı Jerome Powell, enflasyona yönelik yukarı yönlü risklerin azaldığını ve istihdama ait aşağı yönlü risklerin arttığını belirterek, 50 baz puanlık ürem indirimi kararının siyaset duruşunun müsait biçimde yine ayarlanmasıyla iş gücü piyasasındaki gücün korunabileceğine olan artan itimatı yansıttığını açıkladı.
Amerika ekonomisinin genel hatlarıyla kuvvetli bulunduğunu ve son iki yılda hedeflere doğru mühim ilerlemeler kaydedildiğini belirten Powell, iş gücü piyasasının eski “aşırı ısınmış” haline kıyasla “soğuduğunu” ve enflasyonunun mühim seviyede azaldığını kaydetti.
Dünya çapında Fed’in çarşamba günkü sonucu daha sonra Amerika’de ekonominin ne yönde ilerleyeceği değerlendirilmeye devam edilirken, resesyondan kaçınılabileceği ihtimali risk iştahını besledi.
Fed’in projeksiyonlarına nazaran sene sonun kadar 50 baz puanlık daha tenzilat beklentisi öngörülürken, piyasalarda ise 75 baz puanlık tenzilat beklentileri öne çıkıyor. Bu durumda bilhassa açıklanacak istihdam verilerinin öneminin arttığı görülürken, ekonomik aktiviteye ait sinyaller de yatırımcıların odağında bulunuyor.
Analistler, önümüzdeki hafta Amerika’de açıklanacak gelişme verisinin de piyasaların odağında bulunacağını söylemiş oldu.
Bu gelişmelerle Amerika’nin 10 senelik tahvil faizi, haftayı 7 baz puan artışla yüzde 3,72’den tamamlamış oldu. Dolar endeksi, yüzde 0,4 gerileyerek 101,7 seviyesine gerilerken, 2 bin 625,8 dolarla üstün dereceli seviyeyi bulan altının ons fiyatı da yüzde 1,7 artışla 2 bin 622,3 dolara terfi etti.
Küresel piyasalardaki olumlu havanın etkisiyle Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzde 3,2 artışla 74 dolardan tamamlamış oldu.
New York borsası, Fed’in ürem kararının arkasından haftayı olumlu tamamlamış oldu.
Amerika’de açıklanan verilere nazaran, ülkede ilk kere işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 14 Eylül ile sonlanmış haftada 219 bine gerileyerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.
Amerika’de cari işlemler açığı ise senenin ikinci çeyreğinde yüzde 10,7 artarak 266,8 milyar dolara terfi etti.
Ülkede, perakende satışlar, ağustosta aylık bazda azalacağı beklentilerinin aksine yüzde 0,1 artış kaydetti. Analistler, perakende satışlarda ağustosta yaşanmış olan beklenmedik artışın tüketici harcamalarının nispeten kuvvetli kalmaya devam ettiğini gösterdiğini belirtti.
Amerika’de endüstri üretimi de ağustosta aylık bazda yüzde 0,8 ile piyasa beklentilerinin üstünde artış kaydetti.
Kurumsal tarafta ise Intel’in hisseleri, firmanın Amazon Internet Services ile stratejik işbirliğini genişlettiklerini duyurmasının arkasından yüzde 11,1 kıymet kazanmıştır.
Çip üreticilerinden AMD’nin hisseleri yüzde 2,4 terfi etti. Amerika’li teknoloji devlerinden Apple’ın hisseleri yüzde 2,6, Meta’nın hisseleri yüzde 7, Microsoft’un hisseleri yüzde 1,1 ve Alphabet’in hisseleri yüzde 4 kıymet kazanmıştır.
Bu gelişmelerle Nasdaq endeksi yüzde 1,49, Dow Jones endeksi yüzde 1,62 ve S&P 500 endeksi yüzde 1,37 kıymet kazanmıştır.
Önümüzdeki hafta pazartesi Amerika’de imalat endüstri ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) Chicago milli aktivite endeksi, salı tüketici emniyet endeksi, Richmond Fed endüstri endeksi, çarşamba yeni mesken satışları, perşembe gelişme, dayanıklı mal siparişleri, haftalık işsizlik başvuruları, bekleyen mesken satışları, cuma şahsi gelir ve masraflar, toptan stoklar, Michigan Üniversitesi tüketici emniyet endeksi takip edilecek.
Avrupa borsalarında, Fed’in ürem 50 baz puanlık ürem indiriminin bölge piyasalarında pozitif karşılanmasıyla alıcılı bir seyir başat oldu.
Öte taraftan İngiltere Merkez Bankası (BoE), siyaset faizini, beklentiler dahilinde yüzde 5’te durağan(durgun) bıraktı.
Bankadan meydana getirilen açıklamada, Para Politikası Kurulu’nun (PPK) para politikasını, yüzde 2 enflasyon hedefine ulaşmak ve bununla beraber sürdürülebilir büyümeyi sağlamak suretiyle belirlediği aktarıldı.
BoE Başkanı Andrew Bailey, kararın arkasından meydana getirdiği değerlendirmede, ağustosta siyaset faizini düşürdüklerinden beri enflasyonist baskıların azalmaya devam ettiğini belirterek, “Ekonomi genel olarak beklediğimiz gibi ilerliyor. Bu durum devam ederse politika faizini zaman içinde kademeli olarak düşürebiliriz. Ancak enflasyonun düşük kalması hayati önem taşıyor, bu nedenle politika faizinde çok hızlı ya da çok fazla kesinti yapmamaya dikkat etmeliyiz.” ifadelerini kullandı.
ECB Başkan Yardımcısı Luis de Guindos meydana getirdiği açıklamada, projeksiyonların enflasyonun 2025 nihayetinde yüzde 2 hedefi civarında seyredeceğini gösterdiğini belirterek, “Faiz oranı kararları konusunda tüm seçenekleri açık tutmak istiyoruz, enflasyonun eylülde düşmesini bekliyoruz ama 4. çeyrekte bir yeniden yükseliş olabilir.” dedi.
ECB üyesi Peter Kazimir de faiz indirimi için çabuk etmeye gerek olmadığını görünümün daha net hale gelmesini beklemenin en güvenlisi bulunduğunu kaydederek, “ECB’nin ekim ayında faiz indirimine gitmesi için görünümde önemli bir değişiklik gerekli.” ifadesini kullandı.
ECB Başekonomisti Philip Lane ise ücret ve karlarla alakalı gelen verilerin beklentilere müsait olduğu vurgulayarak, “Veriler temel senaryomuza uygun gelirse, parasal sıkılaştırmadan kademeli bir çıkış uygun olacak.” açıklamasında bulunmuş oldu.
Analistler, Fed’in faizleri 50 baz puan indirmesinin gevşeme döngüsü için küresel bir alan açmış olduğu belirterek, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) sene sonuna kadar atacağı adımlarda daha da güvercinleşebileceğini söylemiş oldu.
Bölgede açıklanan verilere nazaran, Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi’nin (ZEW), kurumsal yatırımcı ve analistlerin gelecek 6 aya ait beklentilerini ölçen ZEW Ekonomik Emniyet Endeksi eylülde önceki aya nazaran 15,6 puan düştü.
Ağustosta 19,2 puan olan endeks, bu ay 3,6 puan seviyesine inerken, Almanya’da mevcut duruma ait yatırımcı itimatı eylülde Mayıs 2020’den beri en düşük seviyesine geriledi.
Bu gelişmelerle İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,52 kıymet kaybederken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,47, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,57 Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,11 kıymet kazanmıştır.
Almanya’da DAX 40 endeksi geçen hafta 19.044,96 puanı görerek üstün derece elde etti.
Önümüzdeki hafta pazartesi Almanya’da imalat endüstri ve hizmet sektörü PMI, salı Almanya’da İfo iş dünyası emniyet endeksi, cuma Euro Bölgesinde ekonomik emniyet endeksi ve tüketici emniyet endeksi takip edilecek.
Asya tarafında Japonya Merkez Bankasının ürem oranını durağan(durgun) tutmasıyla beraber geçen hafta olumlu bir seyir öne çıktı.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde 0,25 seviyesinde durağan(durgun) bıraktı. Bankadan meydana getirilen açıklamada, Japonya ekonomisindeki toparlanmanın devam etmiş olduğu belirtilerek, enflasyonist baskıların da ithalat fiyatlarındaki gerilemeyle yumuşadığı sadece devam etmesinin beklendiği anlatım edildi.
Para politikası toplantısının arkasından açıklamalarda bulunan BoJ Başkanı Kazuo Ueda, küresel ekonomik görünümün oldukca gayri muayyen bulunduğunu ve piyasalarda istikrarsızlığın sürdüğünü belirterek, finans ve döviz piyasalarını yakından takip edeceklerini söylemiş oldu.
Ueda, ekonomik öngörüleri ve fiyat tahminleri gerçekleşirse, ürem oranlarını yükseltip parasal desteği yine ayarlayacaklarını altını çizdi.
Japonya’da açıklanan verilere nazaran, ülkede, senelik bazda ağustos ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 3, çekirdek TÜFE ise 2,8 artarak beklentiler dahilinde gerçekleşti.
Japonya’da ağustos ayı dış tecim açığı 695,3 milyar yen oldu. Temmuz ayına ait çekirdek makine siparişleri ise aylık 0,1 azalışla tahminlerin altında gerçekleşirken, senelik bazda ise yüzde 8,7 artış kaydetti.
Çin’de endüstri üretimi ağustos ayında senelik bazda yüzde 4,5 artarken beklentilerin altında gerçekleşti. Ağustos ayına ait işsizlik payı ise 5,3 ile tahminlerin üstünde geldi.
Öte taraftan, ülkede ağustos ayı mesken tutarları ise yüzde 5,3 ile azalış serisini sürdürdü.
Analistler, ülkedeki mesken fiyatlarındaki sert azalışın önüne geçmek için alınan önlemlerin tesirinin sınırı olan kaldığını belirterek, emlak fiyatlarındaki düşüşün ülkedeki temel ekonomik sorunların başlangıcında geldiğini kaydetti.
Bunun yanı sıra, Çin’de gösterge faizi işlevi bulan 1 ve 5 senelik kredi faizi oranlarında (LPR) değişim olmadı. Milli Bankalar Arası Fon Merkezinden meydana getirilen açıklamaya nazaran, 1 senelik kredi ürem payı yüzde 3,35, 5 senelik kredi ürem payı ise yüzde 3,85’te durağan(durgun) bırakıldı.
Öte taraftan, Çin’in Hong Kong Hususi İdari Bölgesi, Fed’in siyaset faizini 50 baz puan indirmesinin arkasından Amerika dolarına bağlı kur diyeti sebebiyle gösterge faizinde aynı miktarda kesintiye gitti.
Dolar/yen paritesi, haftayı yüzde 2,2 artışla 143,9 seviyesinden tamamlamış oldu.
Bu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,12, Cenup Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,70, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 5,12, Çin’de Şanghay sentetik endeksi yüzde 1,21 kıymet kazanmıştır.
Önümüzdeki hafta salı Japonya’da hizmet sektörü ve imalat endüstri PMI, perşembe BoJ toplantı tutanakları, cuma Japonya’da Tokyo TÜFE, Çin’de endüstri karları takip edilecek.
Yurt içerisinde geçen hafta yükseliş eğilimi öne çıkarken Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 2,22 kıymet kazanarak 9.900,25 puandan tamamlamış oldu.
Dolar/TL, haftayı bundan önceki kapanışın yüzde 0,5 üzerinde 34,1230’dan kapattı.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.900 ve 9.700 puanın yardımcı, 10.000 ve 10.150 seviyelerinin ise mukavemet konumunda bulunduğunu kaydetti.
Öte taraftan TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), siyaset faizi olan yedi gün vadeli repo ihale ürem oranını değiştirmeyerek yüzde 50’de tuttu.
PPK duyurusunda, “Temel mal enflasyonu sınırlı bir artışla düşük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonundaki iyileşmenin son çeyrekte gerçekleşmesi beklenmektedir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır.” ifadelerine işaret edildi.
Mevzubahis gelişmelerin arkasından Türkiye’nin 5 senelik kredi risk primi (CDS) ise 254,2 baz puanla Şubat 2020’den bu yana görülen en düşük seviyeye geriledi.
Önümüzdeki hafta salı gerçek kesim emniyet endeksi ve kapasite kullanım payı, cuma ekonomik emniyet endeksi ile dış tecim dengesi takip edilecek.
