Küresel ısınma cevizi de vurdu. Son yıllarda hava sıcaklıkları arttı. Mevsimlerin değişimi tarımsal üretimi negatif etkiledi.
KSÜ Tarım Fakültesi Bahçe Bitkileri Kısmı Tedris Görevlisi Prof. Dr. Mehmet Sütyemez, küresel ısınmanın cevizi negatif etkilediğini belirterek, ortalama 30 senedir ceviz üstüne araştırmalar yaptığını ve 26 çeşit cevizin patentini aldıklarını aktardı.
Sütyemez, yaşanmış olan aşırı sıcaklar sebebiyle ceviz üreticisinin geleceği için önlem alması icap ettiğini açıkladı.
“DÖKÜLME VE KALİTE KAYBI GÖZLEMLENDİ”
Sütyemez, 2024 yılı itibarıyla ülkenin fazlaca sıcak bulunduğunu belirterek, “Mayıs ayından başlayan sıcaklıklar neredeyse hala devam ediyor. Bu sıcaklık dönemi içerisinde bütün canlılarda olduğu gibi tüm bitkiler ve cevizlerde etkilendi. Özellikle su sıkıntısının kuraklık probleminin olduğu yerlerde cevizlerde dökümler gördük. Olmayan yerlerde ise bu aşırı sıcaklıklardan dolayı güneş yanıklarından kaynaklı kalite kayıpları meydana geldi. Tabii kalite kaybının meydana gelmesi ekonomik anlamda düşüşlere sebep olacaktır.” dedi.
“CEVİZ KABUĞUNDA İNCELME TESPİT ETTİK”
Aşırı sıcaklar sebebiyle ceviz kabuğunda incelme ve açılmaların olduğuna dikkat çeken Sütyemez, şu şekilde devam etti:
“Yazın yaşanan bu aşırı sıcaklık bitkilerin normal sağlıklı gelişmesine engel olduğu gibi meyvelerin hem kalite hem de meyve işlerinin kalite bakımlarını düşüşlerine sebep olduğu çok önemli bir tespitim var.
Meyve kabuklarının, özellikle o sert kabuğunun inceldiğini, cevizin birleşim noktalarının zayıfladığını gösteriyor. Bu kolay kırılırı akla getirse de öyle değil. Ceviz hasat edildikten sonra, en kısa sürede soyulmak zorundadır. Yani üzerindeki yeşil kabuğun alınarak kuruma yapılması gerekir. Ülkemizde son yıllarda ceviz bahçelerinin artmasıyla beraber üreticilerimiz cevizleri topladıktan sonra yeşil kabuğunu makineyle soyuyorlar. O güçlü devir ve bu kabuğun zayıflamasından dolayı kabuklarda açılma meydana geliyor. İçine su alıyor. İçine su almasıyla beraber ve güneşte de kurutulma esnasında iç kalitesinin kaybını görüyoruz.
Üreticilerin iki noktaya dikkat etmesi lazım. Makineleri düşük devirde çalıştırmaları ve makinelerin hazinesini normalin üzerinde meyve koymadan soymaları gerekir. Eğer imkanları varsa dışarıda gölgede kurutmaları gerekir. Direkt güneşle temasla da o kabın birleşim yönünden açıldığını ve kalite kaybını görmek mümkün. Zaten güneşle gelen bir kararma var. Bir de bu hasat sonrası dikkat etmezlerse kalite kaybı daha da düşecektir.”
“KÜRESEL ISINMA KAPIMIZI ÇALMADI, İÇERİYE GİRDİ”
Ceviz üretimi noktasında küresel ısınmanın dikkate katılması icap ettiğini kaydeden Sütyemez, “Küresel ısınma kapımızı çalmadı içeriye girdi galiba. Küresel ısınmayla beraber kuraklık ve su noksanlıkları başlayacak. Belki mevcut bahçelerde güneş yanıklığına karşı bazı tedbirler alınabilir. Bunlardan bir tanesi mutlaka sulama düzenini kuracaklar ve dikkatli bir şekilde sulama programı, besleme yapacaklar. Belki bu sorunun esas geleceği ilgilendiren kısmı ceviz bahçesi kuracak insanlarımız, bir kere daha düşünmek zorundalar.
Bu küresel ısınmayla beraber ceviz yetiştiriciliği yapılacak bölgelerden özellikle yaz sıcaklıklarındaki hareketlere dikkat etmeleri gerekir. Yaz sıcaklıkları ceviz yetiştiriciliğini bu gidişle çok sınırlayacak bir faktör olarak önümüzde duruyor.” diye konuştu.