Bütün dünyanın başına dert olan hizmet enflasyonu katılığı Türkiye’nin de başına bela adeta. İç tarafta sıkı para politikasına karşın istenen ölçüde gerilemeyen bir tüketim talebi mevzubahis. Nitekim Tüketici Emniyet Endeksi verisi de 16 ayın zirvesinde geldi. Endeksteki bu yükselişin en mühim sebebi artan tüketim.

Peki tüketim niçin artıyor? İlk sıraya enflasyon ataletini koyabiliriz. Mamüllerin daha da pahalanacağı düşüncesi vatandaşın aklında kalmaya devam ediyor. Bu da talebi öne çekiyor. Öteki taraftan Ocak ayında maaş zammı alacağını bilen yurttaş, tüketim talebini şimdiden öne çekiyor.

EYLÜL ENFLASYONU FAİZ HESAPLARINI BOZDU

Türkiye’de iktisat yönetimi sıkı para politikasını kararlılıkla uygulamaya devam ediyor. Aslına bakarsak birkaç ay önceki projeksiyonlarda senenin sonuna doğru ürem indirimi bekleniyordu. Ama beklentilerin üstünde gelen ve moralleri bozan Eylül enflasyonu bu ihtimali çok zayıflattı. Ekim enflasyonununda moralleri bozması olası.

Hem ısınma maliyetleri hem mevsim etkisinden kaynaklı besin fiyat artışı enflasyonu tehdit ediyor. Esasen tarihsel bazda Ekim enflasyonları senenin en yüksek seviyesi oluyor. O yüzden enflasyona dair sene sonu yüzde 38-42 bandı beklentileri de rafakalkacak benzer biçimde.

KASIM İNDİRİMLERİ TÜKETİMİ ARTIRABİLİR

Bir öteki taraftan kasım kampanyaları dönemine de gireceğiz. Dolayısıyla geçen yıllara nazaran daha çok tüketim umut ediliyor. Sektör temsilcileri 500 milyar TL ciro bekliyor. Buradak itüketim de enflasyon hedeflerine zarar verebilir.

Enflasyonda yılı yüzde 42 seviyesinde tamamlamak istiyorsak gelecek 3 ayda yüzde 1,5 oranında bir aylık enflasyon gelmeli. Yüzde 2 oranında aylık enflasyon gelirse senelik enflasyon yüzde 44,2 oluyor. Dolayısıyla bu yılı yüzde 44-45 aralığında bir enflasyonla kapatacak olmamız olası.

ASGARİ ÜCRET ENFLASYONU NE KADAR ETKİLER?

Piyasalarda IMF’nin asgari tutara dair açıklamasını izledik. Türkiye Masası Başkanı Jim Walsh, “Geçen seneki gibi enflasyonu yükselten bir artıştan kaçınmak gerekiyor.” dedi.
Geçen seneyi hatırlayacak olurak yüzde 50’lik bir asgari ücret artışı yapılmış oldu. Bu oranın Merkez Bankası tahminlerindeki enflasyon patikasına tesiri ise 4 puan oldu.

Doğrusu TCMB’nin beklediğinden 4 puan daha çok enflasyon gerçekleşti. (Geçişkenlik mevzusu hariç)

Bu sene için ise beklentiler yüzde 25 seviyesinde bir asgari ücret artışı. Bu artış payı enflasyon tahminlerinde bir değişim doğurmayabilir. Ama bu seviyenin rahatlık açısından ne kadar kafi olduğu ise münakaşa mevzusu.