EVRİM KÜÇÜK

Çin bu sene çelik ihracatını aşağı çekme planlarına rağmen küresel tarifelerin etkisinden korumak için çelik şirketlerine bağışlama, vergi indirimi, ayrıcalıklı elektrik tutarları ve müsait koşullu kredi sağlamaya devam ediyor. Hepsi, küresel çelik endüstrisindeki aşırı kapasite sorununu derinleştirip dünya çelik sektöründe baskı unsuru olarak görülüyor.

3 yılda 721 milyon tona çıkacak Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Çelik Komitesi’nin bu ay yayınladığı bildiride çelik endüstrisindeki küresel kriz, çelik endüstrisindeki küresel aşırı kapasitenin büyümesi ve ucuz çelik ihracatındaki artış sebebiyle büyümüş olduğu uyarısı yapılmış oldu. Çelik Komitesi, çelik üretimindeki küresel aşırı kapasitenin büyümeye devam etmesini bekliyor. 2024’teki 602 milyon tondan 2027’de 721 milyon tona çıkması planlanıyor. Bu da kapasitede %20 gelişme anlamına geliyor.

Komite, bunun, son aşama rekabetçi çelik üreticilerinin bile sürdürülebilirliği üstünde çok önemli bir baskı oluşturacağı uyarısı yapılıyor. Bilhassa 2025-2027’de Çinli çelik şirketlerinin sınır ötesi yatırımları sebebiyle yeni kapasitenin 165 milyon ton artırılması umut ediliyor.

Çin’in ihracatı 4 yılda ikiye katlandı

Çin’in çelik ihracatı 2020’den bu yana iki katından fazla artarak 2024’te 118 milyon tona terfi etti. Bununla birlikte, çelik tutarları ve sanayi karlılığı geçen sene düşmeye devam etti ve birtakım bölgelerde tarihsel olarak düşük ve istek edilmeyen seviyelere ulaştı. Açıklamada, “Ülkelerdeki aşırı kapasiteyi besleyen veya fazla çeliğin ihracatını engelleyen politikalarda ayarlamalar yapılmazsa, küresel çelik sektörünün zorlukları yoğunlaşacaktır” denildi.

Açıklamada, bununla beraber küresel çelik sektörünün karbonsuzlaştırılması çabalarının engellerle yüz yüze olduğu belirtilerek, “Mevcut aşırı kapasite sorunu, çelik sektörünün karlılığını ve yeni teknolojilere yatırım için kullanılabilecek sermayeyi azaltıyor ve sektörün karbonsuzlaştırma çabalarını engelliyor.” ifadelerine işaret edildi.

AB’de 9 milyon tondan fazla çelik kapasitesi atıl durumda

Avrupa Donanması’nin çelik endüstrisi, negatif faktörlerin birleşiminden meydana gelen uzun soluklu bir kriz yaşıyor. Yüksek enerji tutarları, çeliğe yönelik sıska istek ve birtakım şirketlerin mali zorlukları, büyük çaplı üretim kesintilerine yol açtı. Askıya alınan ya da kısmen askıya alınan kapasitelerin toplam kütlesinin yılda 9 milyon tonu aştığı tahmin ediliyor. Bu şirketlerin en büyük oranı, bütün Avrupa çelik üreticileri içinde en zor durumda olan Liberty Steel’e ilişik.

● Liberty Ostrava, üretimini sınırlandırdı. Çekya’da senenin başlangıcında, batkı eden firmanın satış periyodu başlatıldı;

● Liberty Dudelange, mühim mali zorluklar sebebiyle uzun süreden beri atıl durumda. Belçika’daki tesisin başka bir şirkete devredilmesi planlanıyor;

● Liberty Galati, 9 aydan fazla bir müddet kapalı kaldı. Romanya’daki şirkete hükümet desteği planlanıyor.

● Liberty Dunaújváros de iflasın eşiğinde.

● ArcelorMittal , bakım ve sıska istek ile yüksek üretim maliyetlerinin baskısı sebebiyle Almanya, Romanya, İtalya ve Fransa’daki çelik üretim ve haddeleme kapasitelerini sınırlandırıyor.

● Riva Hennigsdorf. Almanya’da çelik piyasasındaki kriz sebebiyle 3 aylık kapanma; yaşadı.

● Rurexpol, AB çelik endüstrisindeki kriz sebebiyle 2025’in başından beri boru üretimi askıya alındı ve bu da ürünlere olan talebin azalmasına niçin oldu. Polonya’daki firma, kısa sürede faaliyete geçen Huta Czestochowa ile birleşmeyi düşünüyor.