EVRİM KÜÇÜK
Amerika seçimleri uzun senelerdir küresel finans piyasaları için en mühim olaylardan biri. Şu sebeple Beyaz Saray’ın patronu Amerika’nin ekonomik, mali ve parasal politikalarının yönünü ve dış ilişkilerini direkt etkiliyor. Bundan dolayı Donald Trump ve Kamala Harris’in başa baş girmiş olduğu 5 Kasım’daki başkanlık seçimleri yatırımcı için ön plana çıktı. Seçim öncesi cazibesi artan altın yeni bir rekora imza atarken, petrol, çelik, alüminyum ve tarım da tarzı yakından takip ediyor. Yılbaşından bu yana kıymeti yüzde 35 artan altının cazibesi Amerika seçimleriyle daha da arttı ve fiyat dün Asya işlemlerinde 2.800 dolara dayandı.
“Önce Amerika” altında süper döngü başlatabilir
GSC Commodity Intelligence analistleri müşterilerine yazdıkları bir notta, “Trump’ın seçimden zaferle çıkarsa çok sayıda ekonomik faktörün etkisiyle altın fiyatlarında yeni bir süper döngüyü ateşleyebilir. İtici güçlerin başında ise gümrük vergileri konusundaki duruşu geliyor” diye yazdı. Kurum, Donald Trump’ın, gümrük vergileri koymaya tekrar odaklanarak “Önce Amerika” söylemine geri dönebileceği uyarısı yapmış oldu ve şu şekilde dedi: “Trump, tüm Çin mallarına yüzde 60 gümrük vergisi koyma fikrini ortaya attı. Bu, nihayetinde küresel enflasyonu yeniden canlandırabilecek ve altın gibi güvenli liman varlıklarına olan talebi artırabilecek bir hamle.”
EV sübvansiyonlarının azalması petrol talebini artırır
Capital Economics de, Amerika seçim sonuçlarının enerji, metaller ve tahıllar benzer biçimde emtialar üstünde etken olabileceğini belirtiyor. Kuruluşun kıdemli iklim ve emtia ekonomisti Bill Weatherburn, “Adayların araç emisyonları, LNG ihracatı ve İran’a yönelik dış politika duruşu konusundaki görüşleri arasındaki farklılıklar önümüzdeki beş yıl içinde petrol ve doğal gaz fiyatlarını etkileyecek” diyor. Uzman, Trump’ın seçilmesi halinde elektrikli araçlara yönelik sübvansiyonları kaldırmaya yahut enstruman emisyon standartlarını zayıflatacağına dikkat çekiyor ve bunun Amerika’de daha yüksek petrol talebine yol açacağını anlatım ediyor.
Amerikan çeliği daha pahalı hale gelebilir
Trump’ın başkanlığında çelik ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerinin, şu anda muafiyet kapsamında olan Kanada, Avrupa Donanması ve Meksika’veya uygulanmak suretiyle genişletilme riski var. Amerika’nin çelik tüketiminin yüzde 20-25’inin çelik ithalatından oluştuğunu göz önünde bulundurarak, “Muafiyetli ortaklara uygulanacak gümrük vergileri, yerli çeliği daha pahalı hale getirecektir” deniliyor.
Küresel altın talebi 100 milyar doları aştı
Dünya Altın Konseyi’ne gore, küresel altın talebi üçüncü çeyrekte ortalama yüzde 5 artarak, bu devre için üstün derece elde etti ve tüketim ilk defa 100 milyar doların üstüne çıktı. Konseyin raporunda satın alma kütlesinin 1.313 tona çıkmış olduğu, alımların bilhassa Batı’dan gelen daha kuvvetli yatırım akışları tarafınca desteklendiği açıklandı. Metalin üçüncü çeyrekteki yüzde 13’lük artışında yatırım akışları mühim rol oynadı; ETF’ler, külçeler ve madeni paralara olan toplam istek, Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgalinden bu yana en kuvvetli seviyelere ulaştı.
Önceki seçimlerin dibine tesiri
■ Jimmy Carter’ın 1977’den 1981’e kadar olan başkanlığı esnasında, altının fiyatı yüzde 326 arttı. Birtakım analistler, Carter’ın dönemindeki fiyat artışının, Richard Nixon döneminde Altın Standırdı’nın terk edilmesine bağlıyor.
■ Ronald Reagan’ın 1981’den 1989’a kadar görevde olduğu dönemde, değerli metalin fiyatı yüzde 26 düştü. Reagan’ın ilk ve ikinci periyodu içinde altının kıymet kaybı yüzde 50’yi buldu. Amerika ekonomisinin toparlanması ve Sovyetler Donanması ile müzakerelerin başlamasıyla beraber altın fiyatı, yüzde 50 düştü.
■ Barack Obama 2017’de Beyaz Saray’dan ayrıldığında, altın tutarları, sekiz sene ilkin göreve geldiği zamana kıyasla yüzde 44 artmıştı. Amerika borç tavanı ve hükümetin 2011’de borç yükümlülüklerini yerine getirememe korkuları sebebiyle altın, Obama’nın başkan olarak ilk gününe kıyasla yüzde 122 daha yüksek olan 1.895 dolara fırladı.
■ Donald Trump’ın başkanlığı döneminde ve COVID-19 salgınının yarattığı ekonomik olumsuzluklar göz önüne alındığında, değerli metalin fiyatı Ağustos 2020’de 2.000 doların üstüne çıkarak bütün zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve Trump’ın göreve geldiği ilk güne gore yüzde 72 arttı.
■ Joe Biden yönetiminde, altın başlarda yatay hareket etti, sadece bugüne kadarki döneminde, ilk olarak daha geniş makro faktörler ve merkez bankası alımları sebebiyle yüzde 30’dan fazla hasılat sağlamış oldu.