Ziraat dışı istihdam verileri Amerika’de Merkez Bankası Fed’in faiz indirimi hikayesinde davranışlarında ölçülü duruşunu desteklese de emtia piyasası geçen hafta pozitif yönde seyretti, enerji piyasasındaki yoğun haber akışı ise fiyatlamalarda öne çıktı.

Geçtiğimiz hafta süresince piyasaların odağında bulunan Amerika ziraat dışı istihdam verisi geçen sene aralıkta 256 bin fert artarak beklentilerin üstünde gerçekleşirken, işsizlik payı yüzde 4,2’den 4,1’e indi.

Analistler, verilerin, istihdam artışının geçen ay hızlandığını ve iş gücü piyasasının geçen yılı sağlam bir zeminde tamamladığını gösterdiğini belirterek, bunun, Fed’in bu sene ürem indirimlerine yönelik davranışlarında ölçülü yaklaşımını desteklediğini aktardı.

Bununla beraber istihdam verilerinin peşinden para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in senenin ilk ürem indirimine haziran ayından ilkin gitmeyebileceği ihtimali öne çıktı.

Amerika verileri seyredildi

Öte taraftan, geçen hafta Amerika’de enflasyonist baskıların devam edebileceğine dair endişelerle yükselişini sürdüren Amerika’nin 10 senelik tahvil faizi, istihdam verilerinin peşinden yüzde 4,79 ile Ekim 2023’ten bu yana en yüksek seviyesini görmesi daha sonra yüzde 4,78 seviyesinde dengelendi.

Kasım 2022’den bu yana en yüksek ölçüde seyreden ve haftayı yüzde 0,7 yükselişle 109,7 seviyesinden tamamlayan dolar endeksindeki artışa karşın Amerika’de yine başkan seçilen Donald Trump’ın izleyeceği iktisat politikalarının oluşturduğu siyasal belirsizlikle beraber kıymetli metaller de yükselişini sürdürdü.

Bununla beraber Çin Merkez Bankası (PBoC), altı aylık aranın peşinden kasım ayında yine başladığı altın alımlarını aralık ayında da sürdürdüğünü kaydetti.

Sektörel gelişmeler

Kurumsal tarafta ise Kanadalı madencilik firması Barrick Gold, meydana getirdiği açıklamada, Mali’deki Loulo-Gounkoto madencilik kompleksindeki faaliyetlerini gelecek haftalarda yeni nakliye engellemelerinin peşinden geçici olarak askıya almak zorunda kalacağını kaydetti. Firma, Mali’deki Loulo-Gounkoto maden kompleksindeki mevcut altın stokuna karşı geçici haciz sonucu çıkarıldığını, bunun da ihracatı engellediğini ve düzgüsel operasyonları aksattığını belirtti.

Bu gelişmeler ile beraber ons bazında fiyatlar geçen hafta altında yüzde 2, gümüşte yüzde 2,5, paladyumda ve platinde yüzde 2,9 arttı.

Dünyanın en büyük bakır üreticisi olan Şili’nin devlet madencilik firması Codelco’nun bakır üretimi, kasım ayında ortalama yüzde 17 artış gösterdi. Bu artış, ülkedeki toplam bakır üretimini ortalama yüzde 10 artırdı.

Analistler ise baz metallerdeki fiyatlamalarda ana etkenin bilhassa Çin’deki istek bulunduğunun vurguladı.

Baz metallerde tezgâh üzeri piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 5,4, alüminyumda yüzde 3,3, nikelde yüzde 3 ve kurşunda yüzde 1,5 artarken, çinkoda yüzde 1 azaldı.

Amerika’den Rusya’ya enerji yaptırımı

Enerji tarafında ise geçen hafta Amerika yönetimi, Rusya’nın büyük petrol üreticilerinden Gazprom Neft ve Surgutneftegas’ı, 180’den fazla gemiyi, oldukca sayıda petrol tüccarını, petrol sahası hizmet sağlayıcısını ve enerji yetkilisini yaptırım listesine ekledi.

Amerika Gömü Bakanlığı, Rusya’nın petrol üretimi ve ihracatını hedef alan yaptırımların yoğunlaştırıldığını ifade etti.

Rusya’nın enerjiden elde etmiş olduğu gelirleri azaltmaya yönelik G7 taahhüdünü yerine getirmek suretiyle kapsamlı adımlar atılmış olduğu belirtilen açıklamada, ülkenin iki mühim petrol üreticisi ve ihracatçısı olan Gazprom Neft ve Surgutneftegas ile iştiraklerinin yaptırım listesine alındığı bilgisi verildi.

Ek olarak, Amerika Dışişleri Bakanlığı tarafınca meydana getirilen açıklamaya gore, Rusya’ya yönelik yaptırımlar kapsamında sıvılaştırılmış organik gaz (LNG) üretimi ve ihracatıyla alakalı etkinlik yayınlayan ortalama 80 müessese ve kişiye de yaptırım uygulandı.

Kurumsal tarafta ise Küresel enerji devi BP, blok operatörü Oil and Natural Gas Corp’un perşembe günü meydana getirdiği açıklamaya gore, Hindistan’ın batı kıyısındaki en büyük sahasında on senelik bir kontrat kapsamında petrol üretimini yüzde 44, gaz üretimini ise yüzde 89 oranında artırma lafı verdi.

Amerika’li petrol rafinerisi Phillips 66, Ares destekli boru hattı operatörü EPIC NGL’den muhtelif boru hatları ve dağıtım sistemlerini 2,2 milyar dolarlık nakit bir anlaşmayla satın alacağını duyurdu.

Enerji firması Centrica, meydana getirdiği açıklamada, soğuk hava dalgasının etkisiyle Britanya’nın gaz depolama seviyelerinin kaygı verici derecede düştüğünü ve depolarda bir haftadan azca kafi gelecek kadar gaz kaldığını altını çizdi.

Fransız petrol devi TotalEnergies, Irak’ta bir gaz işleme tesisi inşa etmeye başladığını duyurdu. ArtawiGas25 isminde tesis, şu anda yakılarak boşa harcanan Ratawi sahasından günde 50 milyon fitküp gaz işleyecek.

Bu gelişmelerle birlikte Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 3,7 ve New York Tecim Borsası’nda muamele kabul eden organik gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 12,1 artışla bitirdi.

Arjantin’de kuraklık riski

Tarım gurubunda ise Çin Ziraat Bakanlığının meydana getirdiği açıklamaya gore, besin güvenliğini sağlama çabaları kapsamında yeni soya fasulyesi ve mısır çeşitlerinin geliştirilmesi hızlandırılacak, temel tahıl ve yağlı tohumlarda verim artışına ehemmiyet verilecek.

Arjantin’de de La Nina kaynaklı ocak ortasına kadar sürmesi beklenen kuraklık, soya fasulyesi veriminin üst üste altıncı sezonda da düşme olasılığını büyük seviyede artırıyor. 2023’te de kuraklık soya hasadına zarar vermişti.

Kurumsal tarafta ise Endonezya’nın besin tedarik firması Bulog, geçen hafta pazartesi günü yayımladığı verilere gore, 2024’teki 1,27 milyon tonluk iç pirinç tedarik hedefini bu sene iki katından fazla artırarak 3 milyon tona çıkardı.

Bu gelişmelerle beraber geçen hafta Chicago Tecim Borsası’nda kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 0,3, mısırda yüzde 4,4, soya fasulyesinde yüzde 3,4 ve pirinçte yüzde 3,8 arttı.

Gana’da aralık ayında kakao alımları, devlet marketing kurulundan meydana gelen seçimle alakalı ödeme gecikmeleri ve ihracatçıların finansman sıkıntıları sebebiyle düştü. Çiftçiler ve alıcılar, bu gecikmelerin kaçakçılığı artırabileceğinden kaygı ettiklerini söylemiş oldu.

Amerika’de etkinlik yayınlayan emtia borsası Intercontinental Exchange’de libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 2,8 azalırken, kahvede yüzde 1,6 ve pamukta yüzde 1,2 arttı. Kakaonun ton başına fiyatı da haftayı yüzde 5,9 azalışla bitirdi.