Gömü ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) kayıt dışı ekonomiyle savaşım kapsamında gerçekleştirdiği saha denetimleri 2024 senesinde 1,1 milyonu aştı.

Bakanlıktan edinilen bilgilere bakılırsa, kayıt dışı ekonomiyle mücadelesini aralıksız sürdüren GİB, bu kapsamda saha denetimlerine de ağırlık verdi.

GİB, 2024 senesinde oldukca sayıda sektörde KDV nispet uyumsuzluğu, belge düzeni, ödemelerin kayıtlarla uyumu şeklinde kayıt dışılığa sebep olabilecek hususları denetledi. Bu çalışmalara bandrollü ürün ve sıvıyakıt ürünlerine yönelik denetimler de dahil edildi.

Böylece, birçok mevzu ve sektörü kapsayan 1 milyon 125 bin 410 saha denetimi gerçekleştirildi. Bu denetimlerde tespit edilen uyumsuzluklar sebebiyle 7,4 milyar lira ceza kesildi.

Denetimlerde, 32 bin 255 ferdin asla vergi kaydı olmadan tamamen kayıt dışı çalmış olduğu tespit edildi. Bu tespitler üstüne lüzumlu işlemler tamamlanarak 10 milyar lira vergi gerçekleşme ettirildi.

KİRA BEYANI 376 BİN ARTTI

Başkanlığın kira gelirlerine yönelik 2024 senesinde gerçekleştirdiği çalışmada içerisinde kiracı olduğu değerlendirilen 425 bin konutta yoklama yapılmış oldu.

Bu kapsamda 376 bin yeni mükellefin bildirge vermesi sağlandı. Böylece 2024 yılına ait bildirge veren yükümlü sayısında bundan önceki yıla bakılırsa yüzde 26 artış meydana geldi.

Emek harcama, 55 bine yakın mükellefin de geçmiş yıllara ilişik kira beyannamesi vermesini sağlamış oldu. Verilen bu beyannamelerle 3,1 milyar lira kira geliri beyan edildi.

GİB tarafınca bu sene da kira gelirlerinin doğru beyanı için benzer emekler yapılacak.

BANDROLLÜ ÜRÜNLERE ÖZEL TAKİP

Öte taraftan, tütün ve alkollü içkilerde 2007 senesinde başlamış olan bandrol uygulamasıyla bu mamüllerin kaçak yahut kayıt dışı olup olmadığı rahatlıkla tespit edilebiliyor. Gelir İdaresince bu alanda yetiştirilmiş bandrol ekipleriyle denetimler aralıksız sürdürülüyor.

Bandrol ekipleri, 2024 senesinde 16 milyondan fazla sigara ve alkollü içki ile ortalama 600 milyon dal makaronu denetledi. Bu denetimlerde kaçak olduğu tespit edilen 2 milyon sigara ve alkollü içki ürünü ile 120 milyon dal makaron, adli sürecin başlatılması amacıyla kolluk kuvvetlerine bildirildi.

132,5 MİLYAR LİRA İÇİN İZAHA DAVET

GİB tarafınca nakdin yoğun kullanıldığı sektörlerde izaha çağrı ve gönüllü ahenk süreçleri de başlatıldı.

Fiziki ve sanal POS cihazlarının usulsüz kullanması yahut IBAN kanalıyla meydana getirilen tahsilatlarla kayıt dışı bırakılan kazançlar da çözümleme edildi. Bu yollarla elde edilmiş sadece kayıtlara yansımayan kazançlar için mükelleflerden açıklama istendi.

Şirketlerin ortaklarına dağıttığı ve beyan edilmesi ihtiyaç duyulan kar oranı, sporcuların elde etmiş olduğu ücret hasılatının beyanı, hususi tekne ve yat satışları şeklinde özellikli konuların da içinde olduğu 25 değişik mevzuda vergi ziyaına yol açan mükellefler tespit edildi.

Bu kapsamda 137 bin 25 mükellefle temasa geçilerek, 132,5 milyar lira kayıt dışı kazanç için gönüllü ahenk ve izaha çağrı emek vermesi başlatıldı. İlk aşamada 252 bin 322 bildirge ile 27,3 milyar liralık kayıt dışı hasılatın beyanı sağlandı.

Emek harcama sonunda kayıt dışı bırakılan kazancı beyan etmeyen mükellefler hakkındaki lüzumlu işlemler yapılacak.

“GÖNÜLLÜ UYUM GÖZETİLECEK”

Gömü ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu alandaki denetimlerin önemine işaret ederek, “Geçtiğimiz yıl yaptığımız düzenlemelerle vergi cezalarında etkinliğin artırılması amacıyla ceza tutarlarında önemli artışlar yaptık, kayıt dışı çalışan mükelleflere artırımlı cezalar öngördük. Ayrıca daha önce ceza uygulaması bulunmayan uyumsuzluklara da ceza uygulaması getirdik. Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da kayıt dışılıkla mücadelemiz aralıksız devam edecek.” dedi.

Kayıt dışılıkla savaşım amacıyla bitirdikleri saha denetimlerinde muazzam tespitlerde bulunduklarını vurgulayan Şimşek, şunları kaydetti:

“Vergide adalet ve verimlilik ilkesi çerçevesinde kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye yönelik denetimlerimiz yeni nesil analiz teknikleriyle sürecek. Bakanlık olarak bu yıl da bir yandan vergiye gönüllü uyumu gözetirken bir yandan da kayıt dışıyla mücadele denetimlerimizi katbekat artırarak yeni bir safhaya geçeceğiz.”