Kanunla, Toplumsal Sigortalar Kanunu’nda değişim yapılıyor. Buna gore, emeklilik haklarının sağlanmasında sigortacılık ilkelerinin dikkate katılması ve sigortalılar içinde ölçü ve standart donanması sağlanarak Ekim 2008’den ilkin sigortalı olan engelliler için vergi tenzilat belgesi esas alınarak yürütülen emeklilik işlemleri, Toplumsal Sigortalar ve Genel Esenlik Sigortası Kanunu kapsamında emek harcama gücü yitirilmesine gore belirlenecek ve bütün tatbik Toplumsal Emniyet Kurumu (SGK) tarafınca yürütülecek.

Anayasa Mahkemesinin iptal sonucu doğrultusunda, Esenlik Hizmetleri Temel Kanunu’na “Bilgi toplama, işleme ve paylaşma yetkisi” başlıklı yeni madde eklenecek. Buna gore de esenlik hizmeti almak suretiyle, amme ya da hususi esenlik kuruluşlarıyla esenlik mesleği mensuplarına başvuru edenlerin, esenlik hizmetinin gereği olarak vermek zorunda oldukları ya da kendilerine verilen hizmete ait şahsi verileri işlenebilecek.

class=”medyanet-inline-adv”>

Esenlik hizmetinin verilmesi, amme sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbi teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi ile esenlik hizmetlerinin planlanması ve maliyetlerin hesaplanması amacıyla Esenlik Bakanlığı, elde edilmiş verileri alarak işleyebilecek. Bu veriler, Şahsi Verilerin Korunması Kanunu’nda öngörülen şartlar haricinde aktarılamayacak.

Toplanan ve işlenen şahsi verilere, alakalı kişilerin kendilerinin ya da yetki verdikleri üçüncü kişilerin erişimlerini sağlayacak bir sistem kurulacak. Kurulan sistemlerin güvenliği ve güvenilirliği ile alakalı standartlar, Şahsi Verileri Koruma Kurulunun belirlediği ilkelere müsait olarak Bakanlıkça belirlenecek. Bakanlık, alakalı mevzuat uyarınca elde edilmiş şahsi esenlik verilerinin güvenliğinin sağlanması için lüzumlu tedbirleri alacak. Bu amaçla, sistemde kayıtlı bilgilerin hangi sorumlu tarafınca ne amaçla kullanıldığının denetlenmesine olanak tanıdığı olan bir emniyet sistemi oluşturulacak.

Esenlik çalışanı istihdam eden amme müessese ve kuruluşlarıyla hususi hukuk tüzel kişileri ve reel kişiler, istihdam etmiş olduğu çalışanı ve personel hareketlerini Bakanlığa bildirmekle mükellef olacak.

class=”medyanet-inline-adv”>

Şahsi esenlik verilerinin işlenmesi, güvenliği ile alakalı hususlar Bakanlıkça yürürlüğe konulmuş olan yönetmelikle düzenlenecek.

Amme İhale Kanunu’ndaki değişiklikle, Genel Esenlik sigortalısı ve bakmakla mükellef oldukları kişiler için lüzumlu görülen, yurt içerisinden sağlanması olası olmayan beşeri tıbbi mamüller, Esenlik Bakanlığı onayı ile SGK tarafınca yurt dışından temin edilerek hastalara ulaştırılacak.

AİLE HEKİMLİĞİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER

Aile Hekimliği Kanunu’ndaki değişiklikle de yabancılara sunulan hizmetler, sertifikası olan aile hekimlerince mesai haricinde sunulan akupunktur ve fitoterapi ile hususi amaçlı raporlardan Bakanlıkça belirlenenler hariç olmak suretiyle aile hekimliği hizmetleri parasız olacak.

class=”medyanet-inline-adv”>

Aile hekimliği hizmetleri, acele haller hariç, haftada 40 saatten azca olmamak kaydıyla Bakanlıkça belirlenen kıstaslar çerçevesinde alakalı aile hekiminin talebi ve o zeminin esenlik idaresince onaylanan emek harcama saatleri içerisinde yerine getirilecek.

Bakanlıkça tarifeleri belirlenen hizmetlerden eğitim edilecek gelirler il esenlik müdürlüklerinin rotatif ana para işletmelerinde bu amaçla açılacak hesaba yatırılacak. Bu hesapta toplanan gelirlerin, esenlik hizmet sunumu için harcanma kriterleri, aile sağlığı merkezi giderlerinde kullanılması da dahil aile hekimine ve aile sağlığı çalışanına dağıtılabilecek miktarları, dağıtım ve masrafa ait öteki usul ve esaslar Gömü ve Maliye Bakanlığının müsait görüşü üstüne Bakanlıkça belirlenecek.

class=”medyanet-inline-adv”>

SGK ile bankaların, sigorta ve reasürans şirketlerinin, tecim odalarının, endüstri odalarının, borsaların ya da bunların teşkil ettikleri birliklerin çalışanı için kurulmuş bulunan sandıklarla veri paylaşımı yapılabilecek.

YABANCI ÖĞRENCİLERİN GENEL SAĞLIK SİGORTASI’NDAN YARARLANMASI

Yabancı uyruklu öğrenciler, kayıtlarının devam etmesi şartıyla herhangi bir öğrenim tedris yılının başlangıç tarihinden itibaren 3 ay içerisinde talepte bulunmaları halinde Genel Esenlik sigortalısı olabilecek.

Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ya da Internasyonal Öğrenciler Değerlendirme Kurulu kararıyla burslandırılan internasyonal öğrenciler, bursluluk statülerinin devam etmiş olduğu sürelerde Genel Esenlik sigortalısı sayılacak. Genel Esenlik Sigortası primleri, belirlenen prime esas hasılat alt sınırının yüzde 4’ü olacak.

class=”medyanet-inline-adv”>

KLİNİK ARAŞTIRMALARA YÖNELİK DÜZENLEME

Kanunla, daha çok klinik inceleme yapılmasına yönelik düzenlemeye gidilecek. Buna gore, Esenlik Bakanlığınca izin ve tasdik verilen amme hastaneleri ve devlet üniversitelerinde meydana getirilen klinik araştırmaya katılan hastaların Anayasa ile güvence dibine alınan toplumsal emniyet ve esenlik haklarının devamı, klinik araştırmalar sürecinde de sağlanacak.

Toplumsal Sigortalar ve Genel Esenlik Sigortası Kanunu’ndaki öteki bir değişiklikle, katılım oranı, ayakta tedavide tabip ve diş hekimi muayenesi için 20 lira olacak. SGK, esenlik hizmetlerindeki katılım payını, birinci basamak esenlik hizmeti sunucularından sevk edilenler için yarısına kadar azaltmaya yetkili olacak.

{Özel sektör} işverenlerinin SGK’ye ödeyecekleri malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi için sağlanan 5 puanlık sigorta prim indirimi 4 puan olarak uygulanacak. Bu yargı, kanunun yayımlandığı ayın başından itibaren uygulanacak.

Kanunla, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı tarafınca ya da Internasyonal Öğrenciler Değerlendirme Kurulu sonucu ile burslandırılan yabancı uyruklu öğrencilerin, avukatlık stajı yapmakta olanların ve Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Mensubu Öğrenim Merkezleri Kanunu kapsamına gore hizmet öncesi öğrenime alınanların Genel Esenlik Sigortası kapsamındaki primlerinin ödenme süreleri belirleniyor.

Buna gore, hizmet akdi ile bir ya da birden fazla işveren tarafınca çalıştırılan sigortalıların, 2008 yılı Ekim ayı öncesi döneme ait aylık hesaplamalarında mevcut tatbik devam edecek.

Astsubay meslek yüksekokulları ve astsubay nasbedilmek suretiyle temel askerlik eğitimine doğal olarak tutulan adaylar, polis nasbedilmek suretiyle polis meslek öğrenim merkezlerinde polislik eğitimine doğal olarak tutulan adaylar, Jandarma ve Kumsal Emniyet Akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda subay ve astsubay nasbedilmek suretiyle temel askerlik eğitimine doğal olarak tutulan adaylara yetim aylığı bağlanabilecek ve bunların yetim aylıkları kesilmeyecek. Kanun kapsamda aylık alan veya hükmün yürürlüğe girmiş olduğu tarihten sonrasında aylığa hak kazanacak adam küçüklere ikinci lisans ve yüksek lisans kayıtlarında aylık ödenecek.

Sigortalılığı 31 Aralık 2008 (dahil) tarihinden ilkin başlamış olan, hizmet akdi ile bir ya da birden fazla işveren tarafınca çalıştırılan sigortalılardan emek harcama gücü yitik payı yüzde 40 ila yüzde 49 olanlar 18 sene sigortalılık süresi ve 4 bin 100 gün prim ödemeleri, yüzde 50 ila yüzde 59 olanlar ise 16 sene sigortalılık süresi ve 3 bin 700 gün prim ödemeleri şartıyla yaşlılık aylığından yararlanacak.

2008 yılı Ekim ayından ilkin sigortalı olan engelliler için vergi tenzilat belgesi esas alınarak yürütülen emeklilik işlemlerinin, Kanun kapsamında emek harcama gücü yitirilmesine gore belirlenmesi ve bütün uygulamanın Toplumsal Emniyet Kurumu (SGK) tarafınca yürütülmesi amaçlanıyor. Yürürlük tarihinden ilkin engelliliği sebebiyle vergi indiriminden yararlananlara mevcut aylıklarının ödenmesine devam edilecek; bunlardan denetim muayenesine doğal olarak tutulanların yeni esenlik kurulu raporlarına gore emek harcama gücü yitik oranları, Gelir İdaresi Başkanlığı Merkez Esenlik Kurulu yerine SGK esenlik kurullarınca aylık bağlanmasına esas rapor tarihli yürürlükte olan tıbbi mevzuat da dikkate alınarak değerlendirilecek.

ZİRAAT ODALARININ BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Kanun, tarımsal faaliyette bulunan sigortalıların sigortalılık hizmetlerinin başlangıç ve sonlandırılması işlemlerinde tarım odalarının geçmiş dönemlerde üye kayıtlarını fiziki ortamda tutmaları ve bu üye kayıt bildirimlerinin il/ilçe tarım odalarınca kağıt ortamında yapılması nedeniyle bildirim yükümlülüklerine ait takip ve kontrollerde yaşanmış olan zorlukların ortadan kaldırılması amaçlanıyor.

Buna gore, tarımsal faaliyetlerinin başlaması ve sonlanmasına ait olarak alakalı meslek kuruluşlarınca alakalı maddenin yürürlük tarihinden önceki sürelere ilişkin bildirim yükümlülüklerinin, bu hükmün yürürlük tarihinden ilkin kanuni süresi haricinde yerine getirilmiş olması ya da hükmün yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içerisinde yerine getirilmesi niteliğinde yönetimsel para cezası uygulanmayacak. Bu yükümlülükler için hükmün yürürlük tarihinden ilkin uygulanan yönetimsel para cezaları, kesinleşip kesinleşmediğine bakılmaksızın terkin edilecek sadece eğitim edilmiş tutarlar ret ve iade ya da mahsup edilmeyecek.

İmalat sektöründe etkinlik yayınlayan iş yerlerine, aylık muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde verilmesi, primlerin yasal süresinde ödenmesi, Türkiye genelinde SGK’ye prim borcunun bulunmaması, borcu var ise da yapılandırılmış/erteleme ve taksitlendirilmiş olması ile tertipli ödenmesi, kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması, düzmece sigortalı bildiriminde bulunulmaması benzer biçimde şartlarla Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası priminden 5 puanlık tenzilat sağlanacak. Bu tatbik, 31 Aralık 2026’ya kadar devam edecek. Cumhurbaşkanı, bu hükmün uygulanma süresini 31 Aralık 2027’ye kadar uzatmaya yetkili olacak.

Bu yargı, kanunun yayımlandığı ayın başından itibaren uygulanacak.

ÇASMER’LERE YÖNELİK DÜZENLEMELER

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda meydana getirilen değişiklikle, öğrenim kurumu tanımı genişletiliyor. Bu alanda yetkilendirilecek öteki müessese ve kuruluşların yetkilendirilme ve kontrol süreçleri de düzenlemede içeriyor.

Kanun kapsamında yer edinen sadece tanımlanmayan öteki esenlik çalışanı ile amme adına iş sağlığı ve güvenliği hizmeti taktim etmek suretiyle yetkilendirilen Çalışan Sağlığı Merkezleri (ÇASMER) ve ekipmanların emin kullanımını sağlamak suretiyle bakım ya da muayene, kontrol ve denetim yapmak suretiyle yetkilendirilen ekipman muayene kuruluşları da tanımlanıyor.

ÇASMER’lerin aleni bir halde anlatım edilmesiyle bu merkezlerin, iş sağlığı ve güvenliği örgütlenmesindeki konumu ve işlevini aleni biçimde ortaya koyacak yasal düzenlemeye gidiliyor. Böylece hususi hukuk tüzel kişisi olan ortak esenlik ve emniyet birimlerinin piyasaya girmediği bölgelere ustalaşmış hizmetin amme eliyle ulaştırılabilmesi hedefleniyor.

Mevcut hükmün yanı sıra 10’dan azca personeli bulunan ve azca tehlikeli sınıfta yer edinen iş bölgeleri, bağlı bulundukları amme kurumu niteliğindeki meslek kuruluşundan hizmet alarak da iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi olmaksızın iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirebilecek.

Kanuna gore, iş sağlığı ve güvenliği ile alakalı eksiklik ve aksaklıkların acele durdurmayı gerektirmesi ya da yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı ve benzeri acele ve yaşamsal vehamet arz etmesi, meslek hastalığına sebep olabilecek ortamların olmasına karşın işveren tarafınca lüzumlu tedbirlerin alınmaması halinde bu konum, iş yeri hekimi ya da iş güvenliği uzmanı ya da ortak esenlik ve emniyet birimi yönetimi tarafınca Bakanlığın yetkili birimine, var ise yetkili sendika temsilcisine yoksa çalışan temsilcisine bildirilecek. Bildirim yapmadığı tespit edilen ortak esenlik ve emniyet biriminin yetki belgesi 6 ay, tekrarında ise bir sene süreyle askıya alınacak.

Kanun kapsamında esenlik raporları, 50’den azca personeli bulunan ve azca tehlikeli iş bölgeleri için aile hekimleri ve amme esenlik hizmeti sunucularının yanı sıra ÇASMER’lerden de alınabilecek.

Daha ilkin kabul edilerek yasalaşan Devlet Memurları Kanunu ile Birtakım Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişim Yapılmasına Dair Kanun’a eklenen 4 madde, Genel Kurulda önde gelen önergeler doğrultusunda düzenlemeden çıkarıldı.

Düzenlemenin kabul edilerek yasalaşmasının arkasından Meclis Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca, birleşimi saat 14.00’te toplanmak suretiyle kapattı.

BAKAN IŞIKHAN’DAN AÇIKLAMA

Emek verme ve Toplumsal Emniyet Bakanı Vedat Işıkhan, toplumsal medya hesabından meydana getirdiği paylaşımda, şunları kaydetti:

“TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaşan ‘Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum. Kanun Teklifi; sosyal devlet ilkesinin gereği olarak gördüğümüz, sosyal güvenlik sistemimizin sürdürülebilirliği ve vatandaşlarımızın eşit sosyal güvenlikten faydalanması adına önemli düzenlemeler içermektedir. Süreç boyunca emeği olan ve destek veren tüm Milletvekillerimize teşekkür ediyorum.”