AA

Oluşturulma Zamanı: Aralık 20, 2024 12:20

Amerika’de etkinlik yayınlayan emtia borsası Intercontinental Exchange’de kakaonun ton başına fiyatı 12 bin 931 dolarla zamanı zirveyi görmüş oldu.

Emtia piyasasında, Donald Trump’ın Amerika’nin 47. başkanı seçilmesinin peşinden sert dalgalanmalar ve ürün bazlı ayrışmalar devam ediyor. Mevzubahis sert dalgalanmalar ziraat grubunda daha oldukca görülüyor.

Bilhassa iklim ve hava durumu emtia piyasasında ziraat grubunda muamele kabul eden mamüllerin fiyatlarında sert hareketlere niçin oluyor.

Bu gelişmelerle, Amerika’de etkinlik yayınlayan emtia borsası Intercontinental Exchange’de kakaonun ton başına fiyatı 12 bin 931 dolarla zamanı zirveyi görmüş oldu. Kakao tutarları sene başından bu yana yüzde 200’ün üstünde artış kaydetti.

Kakao tutarları, arza yönelik endişelerle üstün dereceli tazeledi.

Negatif hava koşullarının Batı Afrika’daki mahsuller için korku arz etmesi ve küresel stoklardaki düşüş sebebiyle kakao fiyatlarındaki ralli devam ediyor.

class=”medyanet-inline-adv”>

Fildişi Sahili ve Gana’daki sıska üretim sebebiyle kakao fiyatlarında sene genelinde arza ilişik endişeler kakao fiyatlarının üstün dereceli kırmasında mühim rol oynadı. Analistler, küresel kakao stoklarının 2024/25 sezonunda aleni vereceği öngörüsünde bulunmuş oldu.

Fildişi Sahili’ndeki ihracatçıların fena nitelik sebebiyle kakao çekirdeklerini reddettiği bildirilirken, bu durumun küresel kakao arzını negatif etkileyebileceği tahmin ediliyor.

Ülkede kakao hasadında görülen azalış da fiyatların artmasına niçin oluyor.

Avrupa Parlamentosu (AP), orman alanlarına zarar verilerek üretilen soya, dana eti, palm hasım, tahta, kakao ve kahve şeklinde muhtelif mamüllerin Avrupa Donanması’ne (AB) ithal edilmesini önleyecek yeni kuralları 1 sene tecil kararını onaylaması da kakao fiyatlarındaki yükselişte müessir oldu. 

KAKAO FABRİKALARI TOHUM MALİYETLERİNİ KARŞILAYAMIYOR

Fildişi Sahili ve Gana’daki büyük kakao fabrikalarının tohum maliyetlerini karşılayamadığı için üretimi kısma ya da durdurma sonucu almasından ötürü kakao tutarları bu sene üst üste üstün dereceli tazeledi.

Kakao arzında sorunların ana sebebi uzun soluklu kuraklık ve şiddetli yağmur şeklinde fena hava koşulları gösterilirken, nebat rahatsızlıkları da mahsulü etkiledi.

Bilhassa kakao ağaçlarının hayatını kaybetmesine yol açan CSSVD virüsü üretimi negatif etkileyen faktörler içinde yer aldı.

class=”medyanet-inline-adv”>

Fildişi Sahili’nde kakao satışlarındaki engellemeler arzın daha çok sıkılaşacağı endişelerini artırdı. Fildişi Sahili kakao düzenleyicisi Le Conseil du Cafe-Cacao, ülkede işleme tesisi olmayan şirketlere ve ihracatçılara, kakao çekirdeklerini satın alamayacaklarını bildirmişti.

Batı Afrika’da süregelen Harmattan rüzgarlarının kakao hasadı için tehdit oluşturması ve teslimat için limanlara azca oranda ürün gelmesi ondan sonra Fildişi Sahili’nde kakao teslimatlarının azalması da bu ürünün fiyatlarında yükselişe kapı araladı.

Gana’nın mahsulün fena olması sebebiyle 350 bin tona kadar kakao çekirdeği teslimatını gelecek sezona ertelemeyi planladığına dair haber akışı fiyat yükselişini tetikleyen başka bir faktör oldu.

class=”medyanet-inline-adv”>

Ülkenin kakao üretimi, küresel iklim değişikliği kaynaklı negatif hava koşulları, nebat rahatsızlıkları ve kakao çiftliklerinin yerini yasa dışı altın madenciliğinin alması sebebiyle azalıyor.

Ganalı çiftçilerin kakao çekirdeklerini komşu ülkelere kaçırdıkları ve buralarda daha yüksek hasılatla sattıkları yönündeki iddialar da fiyatlardaki sert yükselişi destekledi.

Batı Afrika’da yağışların kifayetsiz olması ise kakaoda üretim endişelerinin devam etmesine yol açtı.

Vadeli muamele ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine icra ettiği değerlendirmede “Kakao fiyatlarında son dönemde yeniden bir yükseliş eğiliminin olduğunu görüyoruz. Aslında özellikle kakao fiyatlarının geçtiğimiz sene ve bu sene başında çok ciddi bir artış göstermesinden sonra fiyatlar yavaş yavaş yukarıya doğru gidiyordu ama üretici için fiyatlar yükselmiyordu.” dedi.

class=”medyanet-inline-adv”>

Son dönemde fiyatların yüksek kalmaya devam etmesinin burada birçok çikolata üreticisinin de fiyatlarını çoğaltmak zorunda kalmasına yol açtığını belirten Ergezen, “Tabii burada uzun süreli sözleşmeler yapan büyük çikolata şirketleri var. Fakat nispeten daha küçük olan çikolata şirketleri kakao erişimini ham madde erişimini sağlayabilmek için daha fazla ücret ödemeye başladı. Bu da doğal olarak piyasada yeniden yukarı yönlü bir trendin oluşmasına yol açtı.” değerlendirmesinde bulunmuş oldu.

Ergezen, bilhassa Batı Afrika’nın kakao üretimi için çok mühim bir konumda olduğunu altını çizdi.

Batı Afrika’nın dünya kakao üretiminin yüzde yetmişini meydana getiren bir bölge bulunduğunu aktaran Ergezen, şunları kaydetti:

class=”medyanet-inline-adv”>

“Bu bölgede geçtiğimiz sene özellikle rekolteye yönelik ciddi endişeler vardı. Bunun da en büyük sebebi hava koşullarıydı. Hava koşulları nedeniyle uzun zamandan sonra üretim açığı kakaonun, üretim açığı ve rekor seviyelere yükselmişti. Bu da fiyatların yükselmesine etki eden diğer bir unsur. Bugün geldiğimiz noktada ise yeniden Batı Afrika’da hava koşullarının değişmiş olması burada üretime yönelik endişelerin tekrar artmasına yol açtı. Batı Afrika’da hava sıcaklıkları normalden daha sıcak devam ediyor. Daha kurak bir hava var Bu da özellikle ağaç, kakao ağaçlarının çiçeklenmesine ve rekoltenin azalacağına yönelik endişeleri yeniden artırdı. Bir de şirketlerin özellikle küçük ölçekli çikolata şirketlerinin kakao, ham maddesini bulmak için daha fazla fiyat ödemeye başlaması fiyatların yeniden rekor seviyeleri yükselmesine yol açtı.”

Ergezen, şu ifadeleri kullandı:

“Genel olarak bakıldığında gelecek sezon için kakao üretiminin aslında nispeten daha fazla olması ve üretim açığının azalması bekleniyor. Bu da aslında gelecek fiyatlamasında bu seviyelerin çok da kalıcı olmayabileceğini veya türbülansın çok fazla olabileceğini gösteriyor. O yüzden yatırımcıların kakao fiyatlarında nispeten dikkatli olması gerek. Çünkü bugün itibarıyla ciddi bir üretim açığı endişesi olsa bile gelecek sezon üretim verileri nispeten yüksek seyrediyor.”