class=”medyanet-inline-adv”>
Endüstri ve Teknoloji Bakanlığı tarafınca hazırlanan ve 2024-2028 periyodunu kapsayan “Bölgesel Gelişme ve Ulusal Stratejisi”, bölgelerin küresel ekonomik entegrasyonunun güçlendirilmesi, rekabet edebilirliklerinin artırılması, yerler arası ekonomik ve toplumsal yakınsamanın ve afet sonrası ekonomik ve toplumsal toparlanmanın sağlanması amacıyla geliştirildi.
AA muhabirinin belgeden icra ettiği derlemeye gore, strateji doğrultusunda atılan adımların başlangıcında “mekansal tipoloji küresel entegrasyon” geldi. Dijitalleşme ve mobilite artışı benzer biçimde internasyonal gelişmelerin ışığında ülkeler arası ekonomik ve toplumsal etkileşim giderek artarken bu durumun bununla beraber fırsatların yanı sıra riskleri de getirmiş olduğu görüldü. Dolayısıyla ilk başlarda “bölgelerin küresel ekonomik entegrasyonunun güçlendirilmesi” hedeflendi.
class=”medyanet-inline-adv”>
Meydana getirilen analizler neticesinde Türkiye’nin internasyonal ekonomik ve toplumsal ilişkilerinin gün geçtikçe arttığı belirlenirken bu ilişkileri artırma potansiyeli bakımından birtakım iller öne çıktı. Bu kapsamda, küresel ve potansiyel küresel iller belirlendi.
TEK KÜRESEL İL İSTANBUL
Küresel entegrasyon boyutunda yer edinen azca sayıdaki ilin ülkenin batı bölgelerinde yer edinen en gelişmiş iller olduğu görüldü. Her bakımdan ülke merkezi konumundaki İstanbul, öteki bütün illerden aleni ara farkla “küresel kent” olarak adlandırıldı.
Küresel entegrasyon illerinin belirlenmesinde kullanılan kriterlerden, dış hat yolcu trafiği, dış tecim kütlesi ile finans ve sigortacılık faaliyetlerinin yarıdan fazlası, tescil edilen patentlerin de ortalama yarısı tek başına küresel il olan İstanbul’da gerçekleşti.
Ülke nüfusunun yüzde 18’ini barındıran İstanbul, Türkiye’de izinli olarak çalışan yabancı uyruklu kişilerin de ortalama yüzde 40’ına ev sahipliği yapıyor. İstanbul’un bu göstergeler açısından baskınlığının yanı sıra “potansiyel küresel iller”in de teknoloji üretimi, yabancı ana para ücreti ve yabancı çalışan sayısı bakımından Türkiye içerisinde mühim bir yere haiz olduğu belirlendi.
POTANSİYEL KÜRESEL İLLERİN BAŞINDA ANKARA GELİYOR
class=”medyanet-inline-adv”>
Başkent olmanın verdiği avantaj ve güçlenen sanayisiyle Ankara, gelişmiş üretim yapıları ve geleneksel ticari merkez nitelikleriyle öne çıkan İzmir ve Bursa’nın yanı sıra İstanbul’un etkisiyle giderek güçlenen Kocaeli ve bilhassa gelişmiş gezim sektörüyle Antalya da bu grupta yer aldı.
Potansiyel küresel iller içerisinde Ankara, tescil edilen patent sayısı, informasyon yoğun hizmet sektörlerinde çalışanlar ile finans ve sigorta faaliyetleri bakımından İstanbul’un peşinden ön plana çıkıyor.
Bursa, orta-yüksek teknolojili sektörlerde, Antalya dış hat yolcu sayısı ve yabancı uyruklu çalışan fert sayısında İstanbul’u takip ediyor.
Kocaeli, toplam dış tecim miktarında İstanbul’un izinden gelirken orta-yüksek teknolojili sektörlerde çalışan fert sayısı bakımından da 3’üncü sırada içeriyor.
class=”medyanet-inline-adv”>
İzmir ise dış tecim miktarı, finans ve sigorta faaliyetleri ve informasyon yoğun hizmet sektörlerinde çalışan sayısı göstergelerinde Türkiye’de 3’üncü sırada bulunuyor.