class=”medyanet-inline-adv”>
Teklifle, Toplumsal Sigortalar Kanunu’nda değişim yapılıyor. Buna gore, emeklilik haklarının sağlanmasında sigortacılık ilkelerinin dikkate katılması ve sigortalılar içinde ölçü ve standart donanması sağlanarak Ekim 2008’den ilkin sigortalı olan engelliler için vergi tenzilat belgesi esas alınarak yürütülen emeklilik işlemleri, Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu kapsamında emek harcama gücü yitirilmesine gore belirlenecek ve bütün tatbik Toplumsal Emniyet Kurumu (SGK) tarafınca yürütülecek.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal sonucu doğrultusunda, Sıhhat Hizmetleri Temel Kanunu’na “Bilgi toplama, işleme ve paylaşma yetkisi” başlıklı yeni madde eklenecek.
Buna gore de esenlik hizmeti almak suretiyle, amme yahut hususi esenlik kuruluşları ile esenlik mesleği mensuplarına başvuru edenlerin, esenlik hizmetinin gereği olarak vermek zorunda oldukları yahut kendilerine verilen hizmete ilişik şahsi verileri işlenebilecek.
class=”medyanet-inline-adv”>
Sıhhat hizmetinin verilmesi, amme sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbi teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi ile esenlik hizmetlerinin planlanması ve maliyetlerin hesaplanması amacıyla Sıhhat Bakanlığı, elde edilmiş verileri alarak işleyebilecek. Bu veriler, Şahsi Verilerin Korunması Kanunu’nda öngörülen şartlar haricinde aktarılamayacak.
Toplanan ve işlenen şahsi verilere, alakalı kişilerin kendilerinin yahut yetki verdikleri üçüncü kişilerin erişimlerini sağlayacak bir sistem kurulacak.
Kurulan sistemlerin güvenliği ve güvenilirliği ile alakalı standartlar Şahsi Verileri Koruma Kurulunun belirlediği ilkelere müsait olarak Bakanlıkça belirlenecek. Bakanlık, alakalı mevzuat uyarınca elde edilmiş şahsi esenlik verilerinin güvenliğinin sağlanması için lüzumlu tedbirleri alacak. Bu amaçla, sistemde kayıtlı bilgilerin hangi sorumlu tarafınca ne amaçla kullanıldığının denetlenmesine olanak tanıdıkları olan bir emniyet sistemi oluşturulacak.
Sıhhat çalışanı istihdam eden amme kuruluş ve kuruluşlarıyla hususi hukuk tüzel kişileri ve reel kişiler, istihdam etmiş olduğu çalışanı ve personel hareketlerini Bakanlığa bildirmekle mükellef olacak.
class=”medyanet-inline-adv”>
Şahsi esenlik verilerinin işlenmesi, güvenliği ile alakalı hususlar Bakanlıkça yürürlüğe konulmuş olan yönetmelikle düzenlenecek.
İşsizlik Sigortası Kanunu’ndaki düzenlemeyle, Esnaf Ahilik Sandığı’nın 31 Aralık 2024 olan yürürlük zamanı 1 Ocak 2028 olarak değiştirilecek.
Amme İhale Kanunu’ndaki değişiklikle, Genel esenlik sigortalısı ve bakmakla mükellef oldukları kişiler için lüzumlu görülen, yurt içerisinden sağlanması olası olmayan beşeri tıbbi mamüller, Sıhhat Bakanlığı onayı ile SGK tarafınca yurt dışından temin edilerek hastalara ulaştırılacak.
AİLE HEKİMLİĞİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER
Aile Hekimliği Kanunu’ndaki değişiklikle de yabancılara sunulan hizmetler, mesai haricinde sunulan geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ile hususi amaçlı raporlardan Bakanlıkça belirlenenler hariç olmak suretiyle aile hekimliği hizmetleri parasız olacak.
class=”medyanet-inline-adv”>
Aile hekimliği hizmetleri, acele haller hariç, haftada 40 saatten azca olmamak kaydıyla Bakanlıkça belirlenen kıstaslar çerçevesinde alakalı aile hekiminin talebi ve o zeminin esenlik idaresince onaylanan emek harcama saatleri içerisinde yerine getirilecek.
Bakanlıkça tarifeleri belirlenen hizmetlerden eğitim edilecek gelirler il esenlik müdürlüklerinin basar ana para işletmelerinde bu amaçla açılacak hesaba yatırılacak. Bu hesapta toplanan gelirlerin, esenlik hizmet sunumu için harcanma kriterleri, aile sağlığı merkezi giderlerinde kullanılması da dahil aile hekimine ve aile sağlığı çalışanına dağıtılabilecek miktarları, dağıtım ve masrafa ilişik öteki usul ve esaslar Gömü ve Maliye Bakanlığının müsait görüşü üstüne Bakanlıkça belirlenecek.
class=”medyanet-inline-adv”>
SGK ile bankaların, sigorta ve reasürans şirketlerinin, tecim odalarının, endüstri odalarının, borsaların yahut bunların teşkil ettikleri birliklerin çalışanı için kurulmuş bulunan sandıklarla veri paylaşımı yapılabilecek.
Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’ndaki değişiklikle, iş kazası, meslek hastalığı, rahatsızlık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulacak günlük hasılat; iş ilçesinin yahut doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı yahut rahatsızlık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 12 aydaki; iş kazası ve meslek hastalığı halinde bağlanacak gelirin hesabına esas tutulacak günlük hasılat ise iş ilçesinin olduğu yahut meslek hastalığında iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 12 aydaki son 3 ay içerisinde, hesaplanacak prime esas hasılatlar toplamının, bu hasılatlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi üzere hesaplanacak.
class=”medyanet-inline-adv”>
Sadece önceki 12 ay içinde 180 günden azca kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanların geçici iş göremezlik ödeneğine esas tutulacak günlük hasılat ücreti, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas hasılat alt sınırının 2 katını geçemeyecek.
Bu madde 21 Aralık 2024’ten itibaren geçerli olmak suretiyle kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
YABANCI ÖĞRENCİLERİN GENEL SAĞLIK SİGORTASINDAN YARARLANMASI
Yabancı uyruklu öğrenciler, kayıtlarının devam etmesi şartıyla herhangi bir tahsil tedris yılının başlangıç tarihinden itibaren 3 ay içerisinde talepte bulunmaları halinde genel esenlik sigortalısı olabilecek.
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı yahut Internasyonal Öğrenciler Değerlendirme Kurulu sonucu ile burslandırılan internasyonal öğrenciler bursluluk statülerinin devam etmiş olduğu sürelerde genel esenlik sigortalısı sayılacak. Genel esenlik sigortası primleri, belirlenen prime esas hasılat alt sınırının yüzde 4’ü olacak.
KLİNİK ARAŞTIRMALARA YÖNELİK DÜZENLEME
Teklifle, daha çok klinik inceleme yapılmasına yönelik düzenlemeye gidilecek. Buna gore, Sıhhat Bakanlığınca izin ve tasdik verilen amme hastaneleri ve devlet üniversitelerinde meydana getirilen klinik araştırmaya katılan hastaların Anayasa ile güvence dibine alınan toplumsal emniyet ve esenlik haklarının devamı klinik araştırmalar sürecinde de sağlanacak.
Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’ndaki öteki bir değişiklikle, katılım oranı, ayakta tedavide doktor ve diş hekimi muayenesi için 20 lira olacak. SGK, esenlik hizmetlerindeki katılım payını, birinci basamak esenlik hizmeti sunucularından sevk edilenler için yarısına kadar azaltmaya yetkili olacak.
{Özel sektör} işverenlerinin SGK’ye ödeyecekleri malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi için sağlanan 5 puanlık sigorta prim indirimi 4 puan olarak uygulanacak. Bu yargı, kanunun yayımlandığı ayın başından itibaren uygulanacak.
Teklifle, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı tarafınca yahut Internasyonal Öğrenciler Değerlendirme Kurulu sonucu ile burslandırılan yabancı uyruklu öğrencilerin, avukatlık stajı yapmakta olanların ve Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Mensubu Tahsil Merkezleri Kanunu kapsamına gore hizmet öncesi tahsile alınanların genel esenlik sigortası kapsamındaki primlerinin ödenme süreleri belirlenecek.
Buna gore, hizmet akdi ile bir yahut birden fazla işveren tarafınca çalıştırılan sigortalıların, 2008 yılı Ekim ayı öncesi döneme ilişik aylık hesaplamalarında mevcut tatbik devam edecek.
Astsubay meslek yüksekokulları ve astsubay nasbedilmek suretiyle temel askerlik eğitimine doğal olarak tutulan adaylar, polis nasbedilmek suretiyle polis meslek tahsil merkezlerinde polislik eğitimine doğal olarak tutulan adaylar, Jandarma ve Kumsal Emniyet Akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda subay ve astsubay nasbedilmek suretiyle temel askerlik eğitimine doğal olarak tutulan adaylara yetim aylığı bağlanabilecek ve bunların yetim aylıkları kesilmeyecek. Kanun kapsamda aylık alan yahut hükmün yürürlüğe girmiş olduğu tarihten sonrasında aylığa hak kazanacak adam küçüklere ikinci lisans ve yüksek lisans kayıtlarında aylık ödenecek.
Sigortalılığı 31 Aralık 2008 (dahil) tarihinden ilkin başlamış olan, hizmet akdi ile bir yahut birden fazla işveren tarafınca çalıştırılan sigortalılardan emek harcama gücü yitik payı yüzde 40 ila yüzde 49 olanlar 18 sene sigortalılık süresi ve 4 bin 100 gün prim ödemeleri, yüzde 50 ila yüzde 59 olanlar ise 16 sene sigortalılık süresi ve 3 bin 700 gün prim ödemeleri şartıyla yaşlılık aylığından yararlanacak.
2008 yılı Ekim ayından ilkin sigortalı olan engelliler için vergi tenzilat belgesi esas alınarak yürütülen emeklilik işlemlerinin, Kanun kapsamında emek harcama gücü yitirilmesine gore belirlenmesi ve bütün uygulamanın Toplumsal Emniyet Kurumu (SGK) tarafınca yürütülmesi amaçlanıyor. Yürürlük tarihinden ilkin engelliliği sebebiyle vergi indiriminden yararlananlara mevcut aylıklarının ödenmesine devam edilecek; bunlardan denetim muayenesine doğal olarak tutulanların yeni esenlik kurulu raporlarına gore emek harcama gücü yitik oranları, Gelir İdaresi Başkanlığı Merkez Sıhhat Kurulu yerine SGK esenlik kurullarınca aylık bağlanmasına esas rapor tarihli yürürlükte olan tıbbi mevzuat da dikkate alınarak değerlendirilecek.
ZİRAAT ODALARININ BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Teklifle, tarımsal faaliyette bulunan sigortalıların sigortalılık hizmetlerinin başlangıç ve sonlandırılması işlemlerinde tarım odalarının geçmiş dönemlerde üye kayıtlarını fiziki ortamda tutmaları ve bu üye kayıt bildirimlerinin il/ilçe tarım odalarınca kağıt ortamında yapılması nedeniyle bildirim yükümlülüklerine ilişik takip ve kontrollerde yaşanmış olan zorlukların ortadan kaldırılması amaçlanıyor.
Buna gore, tarımsal faaliyetlerinin başlaması ve sonlanmasına ilişik olarak alakalı meslek kuruluşlarınca alakalı maddenin yürürlük tarihinden önceki sürelere ilişik bildirim yükümlülüklerinin, bu hükmün yürürlük tarihinden ilkin kanuni süresi haricinde yerine getirilmiş olması yahut hükmün yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içerisinde yerine getirilmesi niteliğinde yönetimsel para cezası uygulanmayacak. Bu yükümlülükler için hükmün yürürlük tarihinden ilkin uygulanan yönetimsel para cezaları, kesinleşip kesinleşmediğine bakılmaksızın terkin edilecek sadece eğitim edilmiş tutarlar ret ve iade yahut mahsup edilmeyecek.
GSS prim borçlarını ödeyemeyen sigortalılara yönelik kamuya olan borç yüklerini hafifletmek ve esenlik hizmetlerine erişimlerini kolaylaştırmak amacıyla düzenlemeye gidiliyor. Hükme gore, 1 Ocak 2015 öncesine ilişik olup ödenmemiş GSS primleri ile rötar cezası ve rötar zammı şeklinde ışık’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek. Hükmün yayımlandığı tarihe kadar mevzubahis süreler için ödenmiş olan primler iade ve mahsup edilmeyecek.
Teklife gore, 2024 senesinde götürü karşılık üstünden hizmet alım sözleşmesi yapılma amme üniversite esenlik hizmeti sunucularının, SGK’ye 31 Aralık 2024’e kadar bu kontrat kapsamında verdikleri tedavi hizmetlerine ilişik toplam gerçekleşme ücretinin götürü karşılık kontrat tutarından düşük olmasına rağmen aradaki ayrım terkin edilecek. Terkin edilen meblağ, Bakanlık bütçesine bu amaçla tahsis edilecek ödenekten karşılanacak.
İmalat sektöründe etkinlik yayınlayan iş yerlerine, aylık muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde verilmesi, primlerin yasal süresinde ödenmesi, Türkiye genelinde SGK’ye prim borcunun bulunmaması, borcu var ise da yapılandırılmış/erteleme ve taksitlendirilmiş olması ile tertipli ödenmesi, kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması, feyk sigortalı bildiriminde bulunulmaması şeklinde şartlarla, Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası priminden 5 puanlık tenzilat sağlanacak. Bu tatbik, 31 Aralık 2026’ya kadar devam edecek. Cumhurbaşkanı, bu hükmün uygulanma süresini 31 Aralık 2027’ye kadar uzatmaya yetkili olacak.
Bu yargı, kanunun yayımlandığı ayın başından itibaren uygulanacak.
ÇASMER’LERE YÖNELİK DÜZENLEMELER
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda meydana getirilen değişiklikle, tahsil kurumu tanımı genişletilecek. Bu alanda yetkilendirilecek öteki kuruluş ve kuruluşların yetkilendirilme ve kontrol süreçlerinin de düzenlemede yer alması amaçlanıyor.
Kanun kapsamında yer edinen sadece tanımlanmayan öteki esenlik çalışanı ile amme adına iş sağlığı ve güvenliği hizmeti taktim etmek suretiyle yetkilendirilen Çalışan Sağlığı Merkezleri (ÇASMER) ve ekipmanların emin kullanımını sağlamak suretiyle bakım yahut muayene, kontrol ve denetim yapmak suretiyle yetkilendirilen ekipman muayene kuruluşları da tanımlanıyor.
ÇASMER’lerin aleni bir halde anlatım edilmesiyle bu merkezlerin, iş sağlığı ve güvenliği örgütlenmesindeki konumu ve işlevini aleni halde ortaya koyacak yasal düzenlemeye gidiliyor. Böylece hususi hukuk tüzel kişisi olan ortak esenlik ve emniyet birimlerinin piyasaya girmediği bölgelere ustalaşmış hizmetin amme eliyle ulaştırılabilmesi hedefleniyor.
Mevcut hükmün yanı sıra 10’dan azca mensubu bulunan ve azca tehlikeli sınıfta yer edinen iş bölgeleri, bağlı bulundukları amme kurumu niteliğindeki meslek kuruluşundan hizmet alarak da iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi olmaksızın iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirebilecek.
Teklife gore, iş sağlığı ve güvenliği ile alakalı eksiklik ve aksaklıkların acele durdurmayı gerektirmesi yahut yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı ve benzeri acele ve yaşamsal vehamet arz etmesi, meslek hastalığına sebep olabilecek ortamların olmasına karşın işveren tarafınca lüzumlu tedbirlerin alınmaması halinde bu konum, iş yeri hekimi yahut iş güvenliği uzmanı yahut ortak esenlik ve emniyet birimi yönetimi tarafınca Bakanlığın yetkili birimine, var ise yetkili sendika temsilcisine yoksa çalışan temsilcisine bildirilecek. Bildirim yapmadığı tespit edilen ortak esenlik ve emniyet biriminin yetki belgesi 6 ay, tekrarında ise bir sene süreyle askıya alınacak.
Kanun kapsamında esenlik raporları, 50’den azca mensubu bulunan ve azca tehlikeli iş bölgeleri için aile hekimleri ve amme esenlik hizmeti sunucularının yanı sıra ÇASMER’lerden de alınabilecek.