Oluşturulma Zamanı: Kasım 28, 2024 21:11

Yurt haricinde basılan düzmece 50 ve 100 dolarlık banknotların piyasaya sürüldüğü iddiası sebebiyle birtakım döviz büroları dolar alımını durdurdu. Peki düzmece dolar iyi mi anlaşılır? Nelere dikkat etmek gerek? Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş CNN Türk ekranlarında bilgileri söyledi.

İç piyasada düzmece dolar paniği yaşanıyor. Alım-satımlar durdu. CNN Türk ekranlarında düzmece dolarların iyi mi ayırt edilmiş olduğu ile alakalı bilgiler veren İslam Memiş şöyleki konuştu;

Bankalar, artık Merkez Bankası’ndan gelen uyarma ile beraber dolar almama sonucu aldı. Dövizciler de elinde bulundurdukları dövizi, vatandaşların aldıkları dövizi bankalara veremiyorlar. Dolayısıyla döviz büroları da almamaya başladı. Yurttaş mağdur oldu. Bu süreç itibariyle her insanın kafası karıştı. Peki bugüne dek bizim aldığımız dövizler düzmece mi? Ne yapacağız diye yurttaş ürkü oldu.

Ben bilhassa şunu anlatım etmek istiyorum. Döviz bürolarından ya da bankalardan aldığınız dövizlerde herhangi bir sorun yok. Bu bilhassa kalpazan çetesinin son haftalarda piyasaya sürdüğü bu dövizler aslına bakarsanız zaman içinde toplanır. Fakat o denli kaliteli bir döviz yaptılar ki para sayma makinelerinden bile geçiyor. 40 senelik tüccar, esnaf bile eski basım 100 dolarla sahteyi ayırmakta zorlanıyor. Dolayısıyla da bu şekilde bir mağduriyet mevzubahis oldu.

class=”medyanet-inline-adv”>

Şimdi hepimiz şunu merak ediyor. Hepimiz elimize dolar aldığımız vakit bunun sahtesini ya da gerçeğini iyi mi ayırt edeceğiz? Ilk olarak şunu belirtmek istiyorum. Çağdaş teknolojiyi kullanan kalpazanlar bundan sonraki süreçlerde daha teknik düzeyde daha kaliteli kağıtları kullandığı için vatandaşın, tüccarın bunu gözüyle ayırt etmesi olası değildir. Bunu bir defa bilmesi lazım. Ne yapması lazım? Bankaların, döviz bürolarının bilhassa kapalı olduğu saatlerde asla kimseden tanımadıkları insanlardan döviz almasına, dövize tecim yapmamasına dikkat edecek.

İkincisi, bilhassa bu kalpazanlar size dövize al bunu boz demiyor. Bir tecim yapıyor sizinle. Bu ticareti yapınca mal alıyor karşılığında, bunu veriyor. Ve siz dolandırıldığınızı bigün sonrasında anlıyorsunuz fakat iş işten geçmiş oluyor. Buna da oldukca dikkat etmemiz lazım. Sözgelişi elinde tutmuş olduğunuz doları tutalım, dışarı koyalım. Bunu düzgüsel paralar benzer biçimde, holigram, filigram, gölge, kabartma, imla, tüm modellerine baktığınız vakit, kağıt kalitesine baktığınız vakit hep birebir taklittir, aynıdır. Bunu normalde bir adet, iki adet koyduğunuz vakit anlaşılabilir fakat bir deste paranın içerisine koyduğunuz vakit anlaşılmaz. O yüzden oldukca özgüvenli olmamak lazım.

class=”medyanet-inline-adv”>

EN FAZLA İKİ HAFTA SÜRER

Mutlaka amme kuruluş ve kuruluşlardan gelen açıklamalara saygınlık edin. Sokakta dedikodulara saygınlık etmeyin. En geç iki hafta içerisinde bu problem çözülecek. Bilhassa hem bankaların aynı zamanda döviz bürolarının para sayma makinelerindeki yazılım güncellemeleriyle beraber bu sorun ortadan kalkmış olacak.

SAHTE EURO DA VAR

Bugün yeni bir haber daha geldi. Bilhassa emniyetin yaptığı operasyonla beraber düzmece eurolar da devreye girdi. Bu ne demek oluyor? Demek ki yurttaşlarımız yalnız bu 50 dolara 100 dolara değil düzmece eurolara karşı da uyanık olması gerekiyor.

Seneler süresince bazı zamanlar sık sık bilhassa yaz tatilleri dönemlerinde, bayramlarda bu düzmece paraları piyasaya oldukca sürüyorlar. Bazen doğal olarak ki operasyonlar yapılıyor. Fakat bundan sonrasında çağdaş bir teknoloji var. Suni zeka teknolojisi var. Kalpazanlar Merkez Bankası benzer biçimde çalışıyor. O denli teknolojiyi kullanıyorlar. Ve onlar için bu tarz şeyleri ayrı ayrı eritmek, piyasaya sürmek oldukca rahat. Mühim olan burada yurttaşlarımızın oldukca dikkat etmesi lazım. Tanımadıkları insanlardan döviz alışverişi yapmayacaklar.

class=”medyanet-inline-adv”>

MUTLAKA İHBARDA BULUNUN

Birtakım kendini bilmez, uyanık tüccarlar. Hepimiz alırız fakat 5 dolar noksan alırız. Yurttaşlarımıza ben buradan şunu seslenmek isterim. Mutlaka 100 dolar karşılığında sizden 5 dolar komisyon isteyen var ise Gömü Maliye Bakanlığı’na ihbarda bulunup onun yetki belgesini iptal ettirin. Bu da fırsatçılıktır. Burada bir sorun var. Hepimiz ülke olarak, amme kuruluş ve kurum olarak hep birlikte bu sorunu çözmemiz gerekirken birtakım fırsatçılar 100 dolardan 500 dolar komisyon alması mide bulandırıcı. Bunlara da geçit vermememiz lazım.

YAKIN ZAMANDA ÇÖZÜLECEKTİR

Amme kurumu ve kuruluşlar bunu oldukca yakın bir zamanda çözecekler. İki hafta sabretsinler. Tüm bankalardaki, döviz bürolardaki para sayma makinelere o yazılımlar bittikten sonrasında, güncelledikten sonrasında bu sorun tamamen ortadan kalkacaktır.

class=”medyanet-inline-adv”>

SAHTE DOLAR NASIL ANLAŞILIR

Feyk dövizler bilhassa seslerinden anlaşılırlar. Sallayınca çıkan ses sahtede oldukca daha fark eder. Feyk dövizlerin de yöresel özellikleri var. Asya’dan gelen var, Orta Şark’dan gelen var. Bunların da kendine gore özellikleri var. Sözgelişi yeniden gölgeye tutsunlar. Eski basım 100 dolarlarda Franklin’in buradaki gölgesini görüyorsunuz. İki gözün de aleni olması lazım. Şayet bir gözü kapalı ise bu sahtedir. Orada oldukca bariz bir hususiyet vardır. Fakat son piyasaya çıkan düzmece dövizlerde, dolarlarda iki gözü de aleni. Ona da dikkat etmeleri gerekiyor.