Adres
Küresel piyasalarda, geçen hafta Amerika Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın faiz oranlarını düşürmek için çabuk etmeyeceklerine yönelik açıklamalarının peşinden olumsuz bir seyir izlenirken, önümüzdeki hafta yoğun veri
Küresel piyasalarda, geçen hafta Amerika Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın faiz oranlarını düşürmek için çabuk etmeyeceklerine yönelik açıklamalarının peşinden olumsuz bir seyir izlenirken, önümüzdeki hafta yoğun veri gündemi yatırımcıların odağına yerleşti.
Amerika’de yine başkan seçilen Donald Trump’ın izleyeceği politikaların ekonomiye ihtimaller içinde etkilerine yönelik sual işaretleri varlığı korurken, ülkede açıklanan enflasyon verileri beklentilere paralel gerçekleşse de verilerin alt kalemlerinden alınan sinyaller, Fed’in enflasyonla mücadelesini öngörülenden daha uzun müddette tamamlayabileceği endişesini destekledi.
Fed Başkanı Powell, enflasyonun sürdürülebilir biçimde yüzde 2’ye inebileceğini inandıklarını sadece müstahsil fiyatlarında tahminlerinden daha çok artış görüldüğünü söylemiş oldu.
Analistler, Powell’ın açıklamalarından para politikasındaki gevşemenin hızı hikayesinde alınan mesajların risk iştahını törpülediğini anlatım ederek, Trump’ın izleyeceği politikalar ile Bankanın gelecek dönemde atacağı adımlar içinde oluşabilecek ihtimaller içinde uyuşmazlıkların fiyatlamaları zorlaştırdığını kaydetti.
Amerika’de endüstri üretimi ise tayyare üreticisi Boeing’teki işbırakımı ile ülkede yaşanmış olan iki kasırganın etkisiyle ekimde aylık bazda yüzde 0,3 ile piyasa beklentilerine paralel düşüş kaydetti.
Fed yetkililerinin lafla yönlendirmeleri de takip edilirken, Boston Fed Başkanı Susan Collins aralık ayında ürem indirimi seçeneğinin masada bulunduğunu belirterek, Fed’in kararının gelecek verilerle şekilleneceğini altını çizdi.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, enflasyonun Fed’in yüzde 2 hedefine doğru düşmeye devam etmesi halinde ürem oranlarının gelecek 12-18 ayda şu anki seviyelerinden daha düşük olacağını beyan etti.
Richmond Fed Başkanı Tom Barkin de enflasyonun önümüzdeki yıl gerilemeye devam etmesini beklediğini belirtti. Çekirdek enflasyonun düşmesini beklediğini aktaran Barkin, “Hala ilerleme görüyorum.” değerlendirmesinde bulunmuş oldu.
Amerika’de açıklanan enflasyon verileri ve Powell’ın açıklamalarının peşinden para piyasalarındaki fiyatlamalarda Bankanın 2024 yılının son toplantısında 25 baz puanlık bir ürem indirimi daha yapacağına yönelik tahminler yüzde 58’e geriledi.
Öte taraftan, ülkede kripto para piyasası benzer biçimde riskli varlıklara ılımlı yaklaşan adların senatoya gireceğinin belli olmasıyla üst üste üstün dereceli kıran Bitcoin 93 bin doları kontrol etmesinin peşinden, haftanın son muamele gününde 90 bin 231 dolar seviyesinde dengelendi.
Amerika’nin 10 senelik tahvil faizi geçen hafta ortalama 11 baz puan artışla haftayı yüzde 4,43’ten bitirdi. Dolar endeksi de yükseliş eğilimini 6. muamele gününe taşırken, haftayı 106,7 ile ortalama 1 Kasım 2023’ten bu yana en yüksek seviyesinden kapattı.
Güçlenen dolar ve yükselen tahvil faizleri ile alternatif maliyeti artan altının ons fiyatı ise haftalık bazda yüzde 4,4 kıymet kaybıyla 2 bin 567 dolara, Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 4,1 azalışla 70,9’a geriledi.
Haftanın son muamele gününde aşı üreticilerinin hisseleri, Amerika’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın Esenlik Bakanlığına aşı karşıtı olarak malum Robert F. Kennedy Jr.’ı aday göstermesinin peşinden kıymet yitirdi. BioNTech’in hisseleri yüzde 3,7, Pfizer’ın hisseleri yüzde 4,7 ve Moderna’nın hisseleri yüzde 7,3 düştü.
Bu gelişmelerle haftalık bazda S&P 500 endeksi yüzde 2,08 düşüşle 5.870,62 puana, Nasdaq endeksi yüzde 3,15 azalışla 18.678,54 puana ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,54 kıymet kaybıyla 43.444,99 puana geriledi
Önümüzdeki hafta salı inşaat izinleri, mesken başlangıçları, perşembe Philadelphia Fed imalat endeksi, haftalık işsizlik maaşı başvuruları, Conference Board öncü göstergeler endeksi, ikinci el mesken satışları, cuma imalat endüstri ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), Michigan Üniversitesi tüketici emniyet endeksi verileri takip edilecek.
Avrupa borsaları Amerika’den gelen haber akışı ve Euro Bölgesi ekonomisini negatif etkileyecek ihtimaller içinde Amerika gümrük tarifeleri hikayesinde endişelerin varlığını korumasıyla geçen hafta olumsuz seyrederken, gözler, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın çarşamba ve cuma günü yapacağı konuşmalara çevrildi.
Euro/dolar 1,0496 ile ortalama Ekim 2023’ten beri en dip seviyesine gerilemesinin peşinden düşüş hareketini sürdürerek haftayı yüzde 1,76 kıymet kaybıyla 1,0521’den bitirdi.
Bölgede hafta içerisinde açıklanan verilere gore, Euro Bölgesi ekonomisi, senenin üçüncü çeyreğinde önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,4 gelişme kaydederken, endüstri üretimi eylülde bundan önceki aya gore yüzde 2 azaldı.
İngiltere ekonomisi temmuz-eylül döneminde bundan önceki çeyreğe gore yüzde 0,1 gelişme performansı gösterdi.
Almanya’da ise eylülde yüzde 1,6 artış kaydeden senelik Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), ekimde yüzde 2 terfi etti. Ülkede TÜFE, aylık bazda da yüzde 0,4 arttı.
Bunun yanı sıra, Almanya’nın biri olan ekonomik fikir kuruluşlarından Ekonomi Inceleme Enstitüsü (Ifo), şirketlerin sipariş eksikliğine ait ekim ayı anket neticelerini yayımladı. Ekimde şirketlerin yüzde 41,5’i sipariş eksikliği bildirdi. Alman şirketlerinde sipariş eksikliğinin temmuzdaki son ankete kıyasla 2,1 puan daha çok olması dikkati çekti. Temmuzda bu nispet yüzde 39,4 düzeyindeydi.
Bu gelişmelerle haftalık bazda İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,1 kıymet kazanırken, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,11, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,94, Almanya’da DAX 40 endeksi de yüzde 0,02 kıymet yitirdi.
18 Kasım haftasında, pazartesi Euro Bölgesi’nde dış tecim dengesi, salı Euro Bölgesi Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), çarşamba ECB Başkanı Lagarde’nin hitabı, Almanya’da Müstahsil Fiyat Endeksi (ÜFE), İngiltere’de TÜFE, perşembe Euro Bölgesi’nde Tüketici Emniyet Endeksi, cuma Lagarde’ın açıklamaları, Almanya’da gelişme, Hamburg Tecim Bankası (HCOB) PMI verileri takip edilecek.
Asya borsalarında, Çin’in Trump’ın tarife tehdidiyle yüz yüze kalması endişeleri enerjisini korurken, Çin’de hükümet ekonomiyi destekleme adına ortalama 1,4 trilyon dolarlık paket açıklasa da paketin detaylarının yeterince açıklanmaması satış baskısının önüne geçemedi.
Bölgede açıklanan verilere gore, Japonya, eylül ayı cari işlemler dengesi 1,7 trilyon yen fazla verse de beklentileri karşılayamadı.
Öte taraftan, Japonya Merkez Bankası (BoJ) para politikası toplantısına ait görüş özetini yayımladı.
Raporda, Japonya ekonomisinin, birtakım alanlarda zayıflık görülmesine karşın, ılımlı bir halde toparlandığı, gelirden masrafa doğru oluşan pozitif yönde döngünün güçlendikçe, ekonominin daha süratli büyümesinin beklendiği açıklandı.
Japonya’da ekim ayında Müstahsil Fiyat Endeksi (ÜFE) senelik yüzde 3,4 aylık yüzde 0,2 artarak beklentileri geride bıraktı.
Analistler, mevzubahis verilerin Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) para politikası kararları üstünde etken olabileceğini kaydederek, sene içerisinde iki kere ürem artırımına giden bankanın önümüzdeki yıl da bu adımlara devam edeceği yönündeki fiyatlamaları desteklediğini beyan etti.
Bunlara ayrıca, internasyonal kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in bölgeye ait sunmuş olduğu raporda Liberal Demokrat Parti’den (LDP) Shigeru Ishiba’nın bir azınlık hükümetinin başlangıcında yine Japonya başbakanı olarak seçilmesinin ülkenin siyasal dinamiklerinde mühim değişikliklere işaret etmiş olduğu bildirildi.
Raporda ülkenin para birimi yenin dolar karşısında kıymet kaybetmesi sebebiyle BoJ’un para politikasını sıkılaştırmasını hızlandırabileceği anlatım edildi.
Bu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,2, Çin’de Şanghay sentetik endeksi yüzde 3,5, Cenup Kore’de Kospi endeksi yüzde 5,5, Hong Kong’da Hang Seng endeksi de yüzde 6,3 kıymet yitirdi.
Önümüzdeki hafta çarşamba Japonya’da dış tecim dengesi, cuma günü ise TÜFE verisi takip edilecek.
Yurt içerisinde geçen hafta yükseliş eğilimi öne çıkarken, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, haftalık olarak yüzde 2,23 artışla 9.389,62 puandan kapanmış oldu.
Dolar/TL, haftayı bundan önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 34,4330’dan bitirdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafınca bu hafta açıklanan ödemeler dengesi verilerine gore, Eylül 2024’te cari işlemler hesabı 2 milyar 988 milyon dolar fazla verdi. Cari işlemler hesabında ortalama son 3 senedir ilk kere üst üste 4 ay fazla oluştu.
Yurt içerisinde önümüzdeki hafta pazartesi işsizlik payı ve mesken fiyat endeksi, perşembe PPK ürem sonucu ile tüketici emniyet endeksi takip edilecek.
TCMB’nin 21 Kasım Perşembe günü yapılacak Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına yönelik beklenti anketlerinde ekonomistler siyaset faizinin yüzde 50’de durağan(durgun) bırakılacağını öngörüyor.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.500 ve 9.550 puanın mukavemet, 9.300 ve 9.250 seviyelerinin yardımcı konumunda bulunduğunu kaydetti.
