Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişik teşebbüs özelliklerine bakılırsa dış tecim istatistiklerini ifade etti. Buna bakılırsa, 2023 senesinde 139 bin 349 teşebbüs ihracat, 252 bin 908 teşebbüs ithalat yapmış oldu.

Toplam ihracatın yüzde 20,2’tepsi oluşturan 1-9 fert personeli olan mikro ölçekli girişimler, ihracat icra eden girişimlerin yüzde 69,4’ünü oluşturdu. İhracatta 10-49 fert personeli olan minik ölçekli girişimlerin oranı yüzde 17,5, 50-249 fert personeli olan orta ölçekli girişimlerin oranı yüzde 18,8, 250+ fert personeli olan büyük ölçekli girişimlerin oranı ise yüzde 43,4 oldu.

İthalatın yüzde 12,9’unu 1-9 fert personeli olan mikro ölçekli girişimlerin meydana getirdiği belirlendi. İthalatta 10-49 fert personeli olan minik ölçekli girişimlerin oranı yüzde 13,1, 50-249 fert personeli olan orta ölçekli girişimlerin oranı yüzde 18,4 olarak kayıtlara geçti.

250+ fert personeli olan büyük ölçekli girişimlerin ithalattaki payının yüzde 55,5 olduğu görülürken, bu girişimler toplam ithalat icra eden girişimlerin yüzde 1,5’ini oluşturdu.

İHRACATTA ASLAN PAYI SANAYİNİN

Girişimin ana faaliyetine bakılırsa değerlendirildiğinde ihracatın yüzde 56’sını, ithalatın ise yüzde 46,8’ini endüstri sektöründe etkinlik yayınlayan girişimler yapmış oldu. Ana faaliyeti tecim olan girişimlerin ihracattaki oranı yüzde 39,4, ithalattaki oranı ise yüzde 39,3 düzeyinde gerçekleşti.

Endüstri sektörünün ihracatında 250+ fert personeli olan büyük ölçekli girişimler yüzde 67,3 payla öne çıkarken, tecim sektörünün ihracatında ise yüzde 88,8 payla 1-249 fert personeli olan minik ve orta ölçekli girişimlerin hakimiyeti devam etti.

Endüstri sektörü ithalatında büyük ölçekli girişimler yüzde 78,1 payla ilk sırada yer aldı. Tecim sektöründe, büyük ölçekli girişimlerin oranı yüzde 28,1, öteki sektöründe büyük ölçekli girişimler yüzde 56,9 oldu.

AB ÜLKELERİNE İHRACAT

Ana faaliyeti endüstri olan girişimler, ihracatlarının yüzde 46,7’tepsi Avrupa Donanması (AB 27) ülkelerine, yüzde 14,3’ünü Yakın ve Orta Şark ülkelerine ve yüzde 14’ünü AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerine gerçekleştirmiş oldu. AB ülkelerine yönelik ihracatın yüzde 64’ünü endüstri, yüzde 32,9’unu tecim, yüzde 3,1’ini ise öteki sektöründeki girişimler yapmış oldu.

Ana faaliyeti endüstri olan girişimlerin ithalatlarının yüzde 32,7’tepsi AB ülkelerinden, yüzde 25,9’unu öteki Asya ülkelerinden, yüzde 16,5’ini ise AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden gerçekleştirdiği görüldü. Ana faaliyeti tecim olan girişimlerin en oldukca ithalat meydana getirdiği ülke grupları yüzde 30,2 payla AB ülkeleri, yüzde 27,9 ile öteki Asya ve yüzde 23,5 payla AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri oldu.

İmalat endüstri ürünleri ihracatının yüzde 57,8’ini ana faaliyeti endüstri olan girişimlerin, yüzde 37,9’unu ise ana faaliyeti tecim olan girişimlerin meydana getirdiği belirlendi. Ana faaliyeti endüstri olan girişimlerin meydana getirdiği ihracatın ise yüzde 96,9’unu imalat endüstri ürünleri, yüzde 1,6’sını ziraat, ormancılık ve balıkçılık ürünleri, yüzde 1,1’ini de madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri oluşturdu.

İmalat endüstri ürünleri ithalatının yüzde 44,2’tepsi endüstri, yüzde 45,5’ini tecim ve yüzde 10,3’ünü öteki sektörlerdeki girişimler tarafınca yapılmış oldu. Ana faaliyeti endüstri olan girişimlerin ithalatının yüzde 76’sı imalat endüstri ürünleri, yüzde 3,7’si madencilik ürünleri ve yeniden yüzde 3,7’si ise ziraat, ormancılık ve balıkçılık ürünleri olarak kayıtlara geçti.

İLK 500, İHRACATIN YÜZDE 48,5’İNİ YAPTI

İhracatın yüzde 48,5’ini, ithalatın ise yüzde 64,8’ini ilk 500 girişimin meydana getirdiği belirlendi. En oldukca ihracat icra eden ilk 5 teşebbüs toplam ihracatın yüzde 8,1’ini, en oldukca ithalat icra eden ilk 5 teşebbüs ise ithalatın yüzde 14,1’ini gerçekleştirmiş oldu.

Endüstri sektöründe en fazlaca ihracat icra eden ilk 5 girişimin endüstri sektöründeki oranı yüzde 14,1, tecim sektöründe en fazlaca ihracat icra eden ilk 5 girişimin tecim sektöründeki oranı ise yüzde 10,3 olarak hesaplandı. Endüstri sektöründe en fazlaca ithalat icra eden ilk 5 girişiminin oranı yüzde 19, tecim sektöründe ise yüzde 13,7 oldu.

TEK ÜLKEDEN İTHALAT ÖNE ÇIKTI

Girişimlerin yüzde 49,5’i tek ülkeye, yüzde 14,4’ü iki ülkeye ihracat yapmış oldu. 20 ve daha çok ülkeye ihracat icra eden girişimlerin oranının yüzde 4,1 olduğu görülürken, bu girişimlerin ihracattaki oranı yüzde 56,3 olarak kayıtlara geçti.

Girişimlerin yüzde 70,7’si tek ülkeden, yüzde 13,7’si iki ülkeden ithalat yapmış oldu. 20 ve daha çok ülkeden ithalat icra eden girişimlerin payı yüzde 1, bu girişimlerin ithalattaki oranı ise yüzde 50,5 olarak belirlendi.